Gemeenteraadsverkiezingen 2026: Hét moment voor zorgorganisaties om in actie te komen
Een praktijkvoorbeeld en toolkit voor het opzetten van lokale lobby richting de gemeenteraadsverkiezingen van 2026
Gemeenteraadsverkiezingen 2026: Hét moment voor zorgorganisaties om in actie te komen keyvisual
In maart 2026 vinden de gemeenteraadsverkiezingen plaats. Deze verkiezingen bepalen cruciale randvoorwaarden voor zorg- en welzijnsorganisaties. Denk aan de Wmo, woningbouw, bereikbaarheid en maatschappelijk vastgoed. Thema’s die rechtstreeks invloed hebben op de toekomst van de zorg voor ouderen. Daarom zijn de gemeenteraadsverkiezingen hét moment voor zorg- en welzijnsorganisaties om in actie te komen en hun stem richting de gemeente duidelijk te laten horen.
De toolkit: hulpmiddel voor iedereen
Om zorgorganisaties te ondersteunen bij hun voorbereiding op deze verkiezingen publiceert ActiZ een toolkit vol praktische handvatten. Deze biedt inzicht in hoe gemeenten werken, welke onderwerpen lokaal belegd zijn en hoe je als organisatie effectief de dialoog kunt aangaan politieke stakeholders.
De nieuwe toolkit biedt zorgorganisaties de basiskennis en praktische tips om zelf aan de slag te gaan. Van uitleg over de rol van de gemeenteraad en de griffie, tot voorbeeldmoties die lokaal kunnen worden ingezet. Daarmee is het niet nodig om direct een eigen lobby-afdeling te hebben: ook kleinere organisaties kunnen zich voorbereiden en invloed uitoefenen.
Zoals Sigra laat zien, gaat het niet om één moment, maar om een proces. Samenwerken, een gezamenlijke boodschap formuleren en die tijdig onder de aandacht brengen, maakt het verschil. “Het gaat veel breder dan alleen de verkiezingen. Het is ook een signaal richting het ambtelijk apparaat, waarmee we een duurzame relatie willen opbouwen.”
De gemeenteraadsverkiezingen van 2026 zijn hét moment om te zorgen dat de stem van de zorg gehoord wordt.
Waarom dit nu belangrijk is?
Voor ouderenzorgorganisaties is het voeren van politieke lobby doorgaans geen vanzelfsprekende activiteit. Dat is ook begrijpelijk: de dagelijkse zorg voor cliënten vraagt alle aandacht. Toch is het van groot belang om ook rondom gemeenteraadsverkiezingen actief het gesprek met gemeenten te voeren. Gemeentelijke keuzes over onderwerpen als woningbouw, bereikbaarheid, welzijnsvoorzieningen en ondersteuning van mantelzorgers hebben immers een directe en vaak ingrijpende invloed op zowel cliënten als medewerkers.
Door tijdig de stem te laten horen, kunnen zorgorganisaties bijdragen aan beleid dat beter aansluit bij de behoeften van ouderen en de zorgpraktijk. Het gaat daarbij niet alleen om de kwaliteit van wonen en leven van cliënten, maar ook om de werkbaarheid voor zorgprofessionals.
Een praktijkvoorbeeld: de lobbyagenda van Sigra
Sigra, het samenwerkingsverband van ruim150 zorg- en welzijnsorganisaties in Noord- Holland, waarvan zo’n 80 in Amsterdam, ontwikkelde in de regio Amsterdam een gezamenlijke lobbyagenda richting de gemeenteraadsverkiezingen. Dit document werd opgesteld in nauwe afstemming met bestuurders uit verschillende domeinen – van ziekenhuizen en jeugdzorg tot ouderenzorg en welzijn.
“Het is niet onze primaire taak om lobbyagenda’s te maken,” aldus Douwe van Riet, bestuurder bij Cordaan en Sigra. “Maar wél om de gezamenlijke belangen van zorg- en welzijnspartijen in de regio te dienen. En daar past dit één op één bij.”
In Amsterdam zijn vastgoed en bereikbaarheid echt thema’s, maar in Zeeland of Noord-Holland Noord kan het juist over hele andere problemen gaan. De gedeelde lijn is: wat heb je met elkaar nodig om de toegang tot zorg en welzijn te garanderen?
Bestuurder Sigra
De agenda bevat drie overkoepelende thema’s die voor alle partijen relevant zijn: gezondheid en welzijn voor alle Amsterdammers, zorg- en welzijn professionals fijn en veilig laten werken en een duurzame samenwerking tussen gemeente en zorg- en welzijnspartijen. Onder deze thema’s vallen ook punten als betaalbare huisvesting voor professionals, maatschappelijk vastgoed en bereikbaarheid. Daarmee reikt de boodschap verder dan de zorg alleen. 'We willen ook raadsleden aanspreken die zich normaal met heel andere onderwerpen bezighouden – zoals parkeerbeleid. Want uiteindelijk raken onze thema’s de hele stad'.
Het bijzondere van dit initiatief is dat zorgorganisaties zich voor het eerst als collectief presenteren richting de Amsterdamse gemeenteraadsverkiezingen. Waar eerder vooral individuele partijen hun belangen naar voren brachten, is er nu één gezamenlijke boodschap. 'Als collectief staan we sterker – en dan moet je jezelf dus organiseren,' licht Douwe toe. 'Het gaat erom dat we allemaal hetzelfde geluid afgeven.'
Wat kunnen andere organisaties hiervan leren?
Niet elke regio heeft dezelfde uitdagingen als Amsterdam. Waar in de hoofdstad woningbouw en bereikbaarheid centraal staan, spelen elders heel andere kwesties, zoals versnippering over meerdere gemeenten of juist de bereikbaarheid in dunbevolkte gebieden. 'In Amsterdam zijn vastgoed en bereikbaarheid echt thema’s, maar in Zeeland of Noord-Holland Noord kan het juist over hele andere problemen gaan. De gedeelde lijn is: wat heb je met elkaar nodig om de toegang tot zorg en welzijn te garanderen?', aldus Douwe van Riet.
De ervaring van Sigra laat zien dat samenwerking loont. Een gezamenlijke agenda helpt om intern scherp te blijven, maar biedt ook richting bij externe activiteiten, zoals debatten, werkbezoeken of gesprekken met raadsleden. En het schept continuïteit: 'Dit is niet alleen een document dat we publiceren en klaar. Het is onze agenda waar we ook na de verkiezingen mee op stap gaan.'