In 2050 zijn er volgens het RIVM bijna 12 miljoen Nederlanders met een chronische ziekte, in 2022 waren dat er nog 10,5 miljoen. Het aantal mensen met dementie stijgt bijvoorbeeld van 261.000 in 2022 naar 506.000 in 2050 vreest het RIVM. Veel van de chronisch zieken zullen 75-plussers zijn. Door die extra zieken neemt de druk op zowel de zorg als op mantelzorgers toe. Zo zal het aantal 75-plussers dat mantelzorg nodig heeft tussen 2022 en 2050 meer dan verdubbelen naar 650.000. Dat vraagt om 'scherpe keuzes'.

Scherpe keuzes 

ActiZ pleit voor brede inzet op en maatschappelijke aandacht voor preventie en gezondheid. ActiZ-voorzitter Anneke Westerlaken: ‘Om deze uitdagingen aan te pakken, zullen we als samenleving de beweging moeten ondersteunen van meer zorg naar preventie en gezond leven. Een inclusieve zorgzame samenleving, waarin ouderen zo lang mogelijk zelfredzaam zijn, is niet alleen een opgave voor de zorgsector maar voor de maatschappij. Ook de focus van zorgprofessionals verplaatst zich van zorgen vóór, naar zorgen dát. Dit betekent dat er veel meer (preventieve) zorg en ondersteuning vanuit de eerstelijn en het sociaal domein nodig is.’ 

Aandacht voor zorgzame samenleving 

Er is volgens Westerlaken in de breedte aandacht nodig voor de sociale basis van ouderen in een inclusieve zorgzame samenleving. ‘Dat betekent investeren in bestaanszekerheid voor mensen, betaalbare en duurzame huisvesting en een sterke basis in de wijk. Denk aan het dichten van de loonkloof voor zorgprofessionals, het beter ondersteunen van mantelzorgers en inzetten op preventie. Dat is één van de belangrijkste troeven die we hebben in onze vergrijzende maatschappij.’ 

In de praktijk 

Hoe deze keuze vertaald kan worden naar de praktijk, laat ActiZ zien in de recent verschenen uitgave ‘Preventie & Gezondheid, Praktijkvoorbeelden ouderenzorg’. Daarin is te lezen wat nu al gebeurt op dit gebied, van virtuele thuiszorg tot Voorzorgcirkels. Verder wordt in programma’s als ‘Ouder worden 2040’ en campagnes als ‘Praat vandaag over morgen’ al hard gewerkt aan deze beweging. Maar concrete stappen en stelselherzieningen vanuit de overheid zijn ook zeker nodig.