Waar kunnen we je mee helpen?

Ben je naar iets specifieks op zoek? Vul hieronder je zoekterm in en we helpen je graag verder.

Veel gezocht: CAO Duurzaamheid IZA

Aanbevolen

Door de ogen van
Wonen leestijd 1 min

Nieuwbouw in de knel door plannen rondom scheiden wonen en zorg

Simon Francken: 'Ik hoop dat het kabinet inziet dat er een overgangsfase nodig is voor het invoeren van scheiden wonen en zorg.'

Link gekopieerd naar klembord

Nieuwbouw in de knel door plannen rondom scheiden wonen en zorg keyvisual

Nieuwbouwplannen WIJdezorg

Het scheiden van wonen en zorg is één van de maatregelen in het coalitieakkoord: de huidige capaciteit verpleeghuisplekken wordt in stand gehouden en de nadruk van de uitbreiding ligt op het ontwikkelen van verpleeghuiszorg thuis via vpt (volledig pakket thuis), mpt (modulair pakket thuis) en pgb. Het is de bedoeling dat de maatregel snel ingaat. Maar veel zorginstellingen zijn volop bezig met concrete (nieuw)bouwplannen die al in een vergevorderd stadium zijn. Zo ook WIJdezorg, een ouderenzorgorganisatie met zeven zorglocaties in het Groene Hart.

Simon Francken is hoofd Algemene zaken (waar vastgoed onder valt) en al een paar jaar bezig met de nieuwbouw voor locatie Woudsoord in Woubrugge. De voorbereidingen zijn in een vergevorderd stadium. Hij vertelt waar ze tegenaan gaan lopen als de maatregel scheiden wonen en zorg op korte termijn wordt ingevoerd.

Foto van gebouw Woudsoord in Woubrugge

Huidige locatie Woudsoord in Woubrugge

Flexibele appartementen

‘Momenteel bestaat Woudsoord uit 37 appartementen, waarvan 20 plaatsen voor somatische zorg, 15 plaatsen voor psychogeriatrische zorg en 2 plaatsen voor tijdelijk verblijf (ELV ofwel eerstelijnsverblijf). Deze plaatsen worden via intramurale financiering bekostigd.’

‘We hebben een nieuw ontwerp gemaakt voor Woudsoord dat uitgaat van geclusterd wonen met 8 groepen van 10 appartementen. Deze zijn flexibel in te zetten voor de verschillende doelgroepen, dus de aard van de zorgvraag bepaalt niet meer welke plek beschikbaar is. Voor deze 80 appartementen worden de 37 bestaande appartementen vervangen door nieuwbouw en daarnaast komen er 43 nieuwe plekken bij. Omdat dit grote trajecten zijn die een lange doorlooptijd kennen, zijn we al een behoorlijke tijd bezig. We begonnen in 2019 met alle voorbereidingen en inmiddels zijn we bij de ontwerpfase en het vergunningentraject aanbeland.’

WIJdezorg zet op de locatie Woudsoord heel bewust in op uitbreiding van verpleeghuisplekken. Er is in de regio een grote behoefte aan geclusterde specialistische verpleeghuiszorg, voor een doelgroep waarvoor ‘thuis wonen’ geen optie meer is. Francken: ‘We hebben binnen onze zeven locaties nu 400 plaatsen, en er staan 200 ouderen met een dringende zorgvraag (ZZP 5 en hoger) op de wachtlijst. Veel daarvan komen nooit bij ons te wonen omdat zij voortijdig in de thuissituatie (waar het al lang niet meer verantwoord is) komen te overlijden.’

'Deels kan ik wel meegaan in de plannen van het kabinet, maar je kan niet zomaar bestaande plannen die al volop in ontwikkeling zijn stopzetten of wijzigen. Dan ontstaan er op meerdere vlakken problemen.'

Simon Francken \

hoofd Algemene zaken bij WIJdezorg

Aansluiten bij regionale behoefte en landelijk beleid

‘In ons werkgebied, de regio Zuid Holland Noord, wordt er in 2025 een tekort van 1000 plekken in het verpleeghuis verwacht. En in 2040 is dat tekort opgelopen naar 4.500. Dat ligt in lijn met het landelijke beeld. We zien dit bij WIJdezorg al langer aankomen, vandaar ook dat we hier actief op hebben ingezet. We hebben het programma van de nieuwe locatie dan ook helemaal afgestemd op het terugdringen van dit tekort om zo te voorzien in een grote behoefte. Het programma sluit naast de regionale opgave ook aan op het landelijk beleid. Vorig jaar is in de bestuurlijke woonzorg-afspraken (2021) vastgelegd dat er tot 2026 25.000 extra verpleegzorgplekken bij moeten komen en nog eens 25.000 in 2031. Het huidige kabinet heeft nu het plan om deze uitbreiding volledig buiten het verpleeghuis, dus in de thuissituatie, te bouwen. Deels kan ik daar ook wel in mee kan gaan, maar je kan niet zomaar bestaande plannen die al volop in ontwikkeling zijn stopzetten of wijzigen. Dan ontstaan er op meerdere vlakken problemen.’

Knelpunten

‘Het grootste knelpunt zit bij de 43 nieuwe verpleeghuisplekken. Deze mogen er dan niet intramuraal komen, maar moeten verpleegzorgplekken in de thuissituatie worden. De financiering is dan dus anders. Die 37 vervangende plaatsen mogen in de nieuwe plannen wel nog intramuraal blijven, volgens het nieuwe kabinetsbeleid. Het huidige plan bevindt zich nu in de ontwerpfase. Dat houdt in dat de architect, bouwadviseur, constructeur, ingenieur, en de bouwonderneming (het bouwteam) al volop bezig zijn en dus kosten maken. Natuurlijk wordt het gebouw flexibel en toekomstbestendig ontworpen zodat aanpassingen altijd mogelijk zijn, maar bij een ingrijpende wijziging van het ontwerp als gevolg van gewijzigd overheidsbeleid zal dit extra kosten met zich mee brengen en moeten we terug naar de tekentafel. Een extra kostenpost van € 75.000,- is hierbij een realistische inschatting.’

Plan B

‘Stel dat we de huidige plannen echt niet kunnen doorzetten, dan is een plan B om op dezelfde locatie 58 appartementen van ca. 60 m2 te bouwen. Maar daarmee verandert het zorgconcept, wat van invloed gaat zijn op de inkomsten en de haalbaarheid. Met de huidige bouwprijzen, inflatie en duurzaamheidseisen kan ook het toerekenen van een geliberaliseerde huurprijs  een knelpunt zijn. Maar denk ook aan de verhuurfunctie. Nu verhuren we bij WIJdezorg zelf 142 huurappartementen, Daar hoeven we momenteel geen aparte verhuurafdeling voor in te richten en doen we er ‘gewoon bij’. Als we geen verpleeghuisplekken meer kunnen realiseren en dit extramurale woningen (met zorg in de thuissituatie) moeten worden, dan wordt een professionele verhuurorganisatie met servicebureau noodzakelijk. En dat betekent meer overheadkosten.’ 

’De optie om scheiden van wonen en zorg toe te passen in het huidige plan waarbij de cliënt betaalt voor de huisvestingscomponent onderzoeken we nu ook, maar daarvan is de haalbaarheid onzeker. De juiste zorg op de juiste plek is iets waar wij volledig achter staan, maar dat betekent wat mij betreft ook dat je oog hebt voor regionale verschillen. Woubrugge is een klein dorp en Woudsoord ligt niet in de directe nabijheid van voorzieningen. Het is nog de vraag of het bouwen van extra appartementen met extramurale zorg haalbaar is en aansluit bij de behoeften van de lokale ouderen.’

Nieuwbouwplannen WIJdezorg

Nieuwbouwplan voor de locatie Woudsoord

Vraag naar zware zorg in een verpleeghuis blijft

‘Natuurlijk zien ook wij dat de zorg anders moet worden ingericht om de ouderenzorg in de (nabije) toekomst betaalbaar en organiseerbaar te houden, en daar staan we ook helemaal achter. Maar je kunt niet voorbij gaan aan het feit dat er nog steeds een toenemende vraag is naar zware, specialistische zorg. Zorg die vanuit een geclusterde setting of in een verpleeghuis moet worden geboden omdat ‘thuis wonen’ en het gebruik van technologie geen optie (meer) is.’

Goede oplossing nodig voor intramurale plannen

‘Dit is niet zomaar een plan, maar het resultaat van een strategische visie en gedegen voorbereiding. We hebben de plannen afgestemd met de betrokken gemeente Kaag en Braassem en het college heeft het principeverzoek omarmd. Daarnaast hebben we informatiebijeenkomsten voor omwonenden, cliënten,  contactpersonen, medewerkers en dorpsbewoners gehad waarin de plannen zijn toegelicht. De raad van toezicht, de cliëntenraad en de ondernemingsraad hebben ingestemd of positief advies afgegeven. Kortom, er is een dringende behoefte, wij hebben een uitgewerkt plan, wij hebben de grond en de middelen en er is draagvlak. Ik hoop echt dat het kabinet daar aandacht voor heeft in het nieuwe coalitieakkoord en inziet dat er een overgangsfase nodig is voor het invoeren van scheiden wonen en zorg én een goede oplossing voor lopende intramurale plannen.’

'Dit is het resultaat van een strategische visie en gedegen voorbereiding. Er is een dringende behoefte, wij hebben een uitgewerkt plan, wij hebben de grond en de middelen en er is draagvlak. Ik hoop echt dat het kabinet daar aandacht voor heeft en inziet dat er een overgangsfase nodig is voor het invoeren van scheiden wonen en zorg én een goede oplossing voor lopende intramurale plannen.’

Simon Francken \

hoofd Algemene zaken bij WIJdezorg

Standpunt ActiZ

Het scheiden van wonen en zorg geeft veel onzekerheid voor de financiering van de bouw van nieuwe woonzorgvoorzieningen. ActiZ pleit ervoor dat bestaande nieuwbouwplannen voor intramurale capaciteit (zoals zijn geïnventariseerd in de regiomonitors van ZN eind 2021 en een verdiepende studie van HHM mei 2022) niet aangepast hoeven te worden. Het gaat hierbij om circa 8.800 voorgenomen of lopende nieuwbouwplannen, waarvan circa 4.800 intramurale plekken als ‘onomkeerbaar’ worden beschouwd. Dit betekent dat deze ontwikkelplannen in een dergelijk stadium zijn dat deze niet meer zijn aan te passen voor aantallen, doelgroep en bekostigingsvorm. Wat ActiZ betreft is het onbestaanbaar dat deze plannen niet door kunnen gaan, gezien de grote opgave die er ligt. Voor deze plekken moet snel duidelijkheid geboden worden dat intramurale bekostiging hier gewaarborgd is en blijft, waarbij ook de basis van deze intramurale bekostiging voor vastgoed, te weten de NHC, stabiel en betrouwbaar is en blijft.

Mijn ActiZ

Voor leden van ActiZ

Lees op Mijn Actiz onze reflectie op de maatregel uit het coalitieakkoord over scheiden wonen en zorg.