‘De uitdagingen rond duurzaamheid zijn groot, maar we gaan ze niet uit de weg’
‘De uitdagingen rond duurzaamheid zijn groot, maar we gaan ze niet uit de weg’ keyvisual
Verduurzaming in zorg is geen gemakkelijke klus. Het vraagt om investeringen én het maken van keuzes. Het thema stond 9 maart centraal in de Tweede Kamer. De Kamerleden ging met minister Ernst Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) in debat, over onder meer de nieuwe uitvoeringsplannen rond de Green Deal 3.0. Die heeft ActiZ, samen met andere branche- en koepelorganisaties, onlangs gepresenteerd. Marcel van Woensel, zorgbestuurder bij Van Neynsel en portefeuillehouder Duurzaamheid bij ActiZ, volgde het debat en praat ons bij over wat er opviel en de toezeggingen van de minister.
Hoe staat het nu met de verduurzaming van de zorg?
‘We hebben als zorgsector grote uitdagingen op het gebied van duurzaamheid, en die gaan we niet uit de weg. Op dit moment is de zorgsector verantwoordelijk voor zeven procent van de CO2-uitstoot in Nederland. Door dit terug te dringen kan de zorgsector een aanzienlijke impact leveren aan een gezonde leef- en werkomgeving en de internationale klimaatdoelstellingen.
Daarom hebben meer dan 150 organisaties, vorig jaar november, hun handtekening gezet onder de Green Deal Duurzame Zorg 3.0. Daarin staan een aantal forse doelstellingen. Onder meer om in 2030 de directe CO2-uitstoot met 55 procent te verminderen en om klimaatneutraal te werken in 2050.’
Afgelopen maand werd het uitvoeringsplan rond de ‘Green Deal 3.0 ’ gepresenteerd: wat staat daarin?
‘Dat klopt. Om inzicht te krijgen in de concrete stappen en investeringen die nodig zijn, hebben branche- en koepelorganisaties in de zorg afgelopen maand een gezamenlijk uitvoeringsplan gepresenteerd, genaamd: ‘Zó werken we samen aan duurzame zorg’.
‘Het plan bevat de doelen, beoogde resultaten, activiteiten en afspraken binnen de ‘Green Deal’. Denk bijvoorbeeld aan het verminderen van de CO2-emissie van gebouwen, het circulair werken met grondstoffen en het verminderen van de milieubelasting door medicatie. Daarnaast maakt de ‘Green Deal’ inzichtelijk welke financiële inspanning nodig is vanuit de sector en voor welke onderdelen aanvullende financiële ondersteuning vanuit de Rijksoverheid nodig is.’
Dan even terug naar het debat: wat was de inbreng van ActiZ?
‘Ik zie dat we grote stappen zetten, eerst met de ondertekening van de Green deal en nu met de ontwikkeling van de uitvoeringsplannen. Maar wat het lastig maakt, is dat er op dit moment niet zomaar ruimte is om te investeren. Daarom is onze oproep aan de politiek dat er financiële middelen nodig zijn voor bijvoorbeeld het verduurzamen van vastgoed, maar ook voor circulair werken en de andere Green Deal-doelen.
ActiZ heeft daarom samen met de andere branche- en koepelorganisaties, voorafgaande het debat, een brief gedeeld met de Tweede Kamerleden. Daarin wordt gevraagd om extra financiële inspanning vanuit de overheid. De uitvoering van de Green Deal vraagt om een eenmalige investering van 1,6 tot 3,4 miljard euro, en resulteert in meerkosten van 350 tot 650 miljoen euro. Dit budget is nu en in de komende jaren niet beschikbaar in de sector. Dat zet een enorme rem op het verduurzamen van onze sector.
Een tweede punt is dat ActiZ het écht nodig vindt dat de verlaging van de Normatieve Huisvestingscomponent (NHC), per 2024, niet doorgaat. Dit is de financiële bijdrage vanuit het Rijk voor de bouw- en verbouwingskosten van vastgoed in de zorg. Verlaging van de NHC-bijdrage in de tarieven en verhoging van de kosten die zorgorganisaties hebben, betekent dat een aantal noodzakelijke investeringen in het zorgvastgoed en verduurzaming niet doorgaan.’
Wat viel op tijdens het debat?
‘Onze oproep werd tijdens het debat goed opgepakt. Kamerleden voelen de urgentie rondom de verduurzaming van de zorg en zien de noodzaak om hier middelen voor vrij te spelen. Daarin erkennen ze de leidende rol van de Green Deal. Zo drong GroenLinks-Kamerlid Corinne Ellemeet in het debat er nadrukkelijk op aan dat er op korte termijn financiële middelen voor verduurzaming beschikbaar moeten komen. Daarnaast was ze van mening dat minister Kuipers en het ministerie van VWS hier de regie op moeten nemen. Daar ben ik het volledig mee eens. Dit is een té belangrijk issue om te laten liggen.’
Wat is de belangrijkste uitkomst van het debat?
‘Minister Kuipers prees de zorgbranches voor het opstellen van een gezamenlijke ambitie en aanpak in de Green Deal, in samenwerking met VWS. Ook hij gebruikt de Green Deal 3.0 als kader voor zijn beleid. De komende periode gaat Kuipers met zijn collega-ministers van Financiën en Klimaat in gesprek, om te pleiten dat de zorg meer aanspraak kan doen op het klimaatfonds. Dit met oog op de aankomende Voorjaarsnota. Dat vind ik een positieve ontwikkeling, maar ik vraag me af of het wel genoeg is, en of het het juiste tempo heeft. Er is namelijk, aanvullend, snel een omvangrijk investeringskader nodig om de ambities uit de Green Deal waar te maken.'