Nieuws
Door de ogen van
‘Cliënten en mantelzorgers moeten zich gehoord en begrepen voelen’
Brenda van Hardeveld, casemanager dementie
‘Cliënten en mantelzorgers moeten zich gehoord en begrepen voelen’ keyvisual
Voor mensen met dementie en hun mantelzorgers is het belangrijk dat ze goede informatie, adviezen en begeleiding krijgen. Wijkverpleegkundige Brenda van Hardeveld heeft zich als casemanager dementie hierin gespecialiseerd. 'Natuurlijk kunnen we dementie niet genezen, maar als cliënten en hun naasten zich gehoord en begrepen voelen en ik hun situatie iets lichter heb kunnen maken, heb ik het goed gedaan.’
Dit is de wijkverpleging
Dagelijks gaan duizenden wijkverpleegkundigen en verzorgenden op pad om mensen thuis zorg en ondersteuning te bieden. Ze hebben een uniek en belangrijk beroep en zijn eigenlijk de enigen in de zorg die zo vaak achter de voordeur van mensen komen. De wijkverpleging helpt mensen zelf regie te houden op hun leven, juist wanneer dat lastig is. Ook is de wijkverpleging belangrijk voor ons zorgstelstel: ze voorkomt ziekenhuisopnames, ontlast huisartsenpraktijken en zorgt dat mensen na een ziekenhuisbehandeling thuis verder kunnen herstellen. In de reeks ‘Dit is de wijkverpleging’ lees je meer over het gevarieerde werk van wijkverpleegkundigen.
Dementiezorg thuis wordt steeds belangrijker, weet verpleegkundige Brenda van Hardeveld (39). Zij is casemanager dementie bij zorgorganisatie De Posten in Enschede. Ze doelt op de grote golf die Nederland de komende 25 jaar staat te wachten. Het aantal mensen met dementie zal in die tijd ruim verdubbelen naar zo’n 620.000. `We bereiden ons al voor op die enorme toename. Zo geven we veel voorlichting over de ziekte. Zelf schrijf ik om de zes weken een column over dementie in een lokale krant, heb ik politieagenten en bewonersgroepen voorgelicht en stimuleren we scholen om dit onderwerp mee te nemen in het lesprogramma. Op deze wijze bereiden we mensen voor op wat ons te wachten staat, zodat we met z’n allen sneller mensen met dementie signaleren en elkaar helpen. Verder proberen we vrijwilligers en zij-instromers te interesseren voor ons mooie zorgberoep.’
Samen met mantelzorgers probeer ik niet de ziekte, maar de mens voorop te stellen om iemands leven zo aangenaam mogelijk te maken
casemanager dementie
Kleurenpalet
Dagelijks bezoekt Van Hardeveld mensen met dementie thuis. `Met iedere nieuwe cliënt ga ik eerst kennismaken. Ik breng in kaart wat iemand bezighoudt, wat de doelen zijn en in hoeverre de ziekte het dagelijks leven belemmert. Ik geef informatie over de ziekte en vervolgens adviezen en begeleiding. Samen met de mantelzorgers probeer ik niet de ziekte maar de mens voorop te stellen om daarmee het leven van de cliënt zo aangenaam mogelijk te maken.’ Van Hardeveld benadrukt dat vroegsignalering erg belangrijk is. `Iedereen heeft zijn eigen voorkeuren. Ik noem dat het kleurenpalet. Als ik iemand vroeg leer kennen, krijg ik beter inzicht in de wensen van die persoon en van de mantelzorgers. Wanneer ze in de toekomst voor keuzen komen te staan, kan ik hen adviseren aan de hand van dat kleurenpalet.’
Huisarts adviseren
Als casemanager dementie heeft Van Hardeveld veel contact met andere professionals, onder wie het eigen thuiszorgteam van De Posten maar ook huisartsen en welzijnsorganisaties. Omdat de zorgorganisatie uitsluitend in Enschede-Zuid opereert, kent iedereen elkaar goed en dat werkt volgens haar efficiënt en prettig. `Met de huisartsen zijn we al best ver. Zo hebben de praktijkondersteuners hele korte lijntjes met ons. Deze samenwerking is superbelangrijk bij vroegsignalering. Ik denk ook mee met de huisarts en geef zo nodig aanvullende tips. Ik zie die cliënten namelijk vaker en langer en ken hun thuissituatie beter. Dergelijke adviezen worden gewaardeerd. Immers samen komen we er beter uit.’
Hulpmiddelen
Een casemanager dementie mag al in beeld komen als er nog geen diagnose dementie is gesteld maar wanneer de omgeving wel merkt dat iemands karakter, geheugen en/of gedrag verandert. Van Hardeveld: `Dan kom ik voor een praatje op bezoek en geef ik aan welke route ze zouden kunnen bewandelen. Indien nodig adviseer ik om naar de huisarts of de geheugenpoli van het ziekenhuis te gaan. Ik blijf de cliënten volgen en ik pas daarop het zorgplan aan. Bovendien kijk ik welke hulpmiddelen zinvol zijn om zo lang mogelijk zelfstandig te kunnen blijven. Dat kan een driewieler voor volwassenen zijn, een hulpmiddel om kousen aan en uit te trekken of een Airtag die helpt bij het opsporen van spullen zoals sleutels of portemonnee.’
Via Dementia Care Mapping krijg ik inzicht in mogelijke oorzaken van gedrag en welke benadering bij een cliënt wel of niet werkt
casemanager dementie
Observeren en registreren
Haar kennis en ervaring deelt Van Hardeveld ook als docent met zorgpersoneel van De Posten en met studenten van beroepsonderwijsinstellingen. Daarnaast blijft ze actief om zelf bij te leren. `Ik heb onder andere de cursus Dementia Care Mapping gevolgd. Dit is een systematische observatiemethode waarbij je stemming, gedrag en bezigheden van mensen met dementie vastlegt in individuele situaties of in woongroepen. Dat is veel kijken en registreren. Daar ben ik dan uren mee bezig. Zo krijg ik inzicht in mogelijke oorzaken van gedrag en welke benadering bij een cliënt wel of niet werkt. Mijn in kaart gebrachte observatie, de mapping, koppel ik terug zodat de zorgverleners zelf een voor de cliënt beter passende aanpak kunnen bedenken. Als een cliënt gelukkig is, geen woede-aanvallen meer krijgt en rustig blijft, is dat voor zowel de cliënt, de zorgverleners als de mantelzorgers veel prettiger.’
Meer artikelen uit de collectie Generiek Kompas Kwaliteit
5 vragen aan
Nieuws
Door de ogen van
