Vergrijzende gemeenten

Elke gemeente krijgt te maken met de demografische ontwikkelingen van Nederland en de uitdagingen die daarbij komen kijk. De gemiddelde gemeentebewoner steeds ouder wordt en dat heeft grote gevolgen voor het lokale bestuur. Bijvoorbeeld voor hoe de zorg en ondersteuning vanuit de gemeente georganiseerd wordt. Juist dat moet de komende jaren fundamenteel veranderen. De groep ouderen met een intensieve zorgvraag gaat fors toenemen, terwijl er een groot tekort aan zorgmedewerkers is.

Dit zal in de komende coalitieonderhandelingen om  moeilijke keuzes vragen van de lokale politiek. Er zal geïnvesteerd moeten worden in preventie, welzijn en passende woningen voor ouderen om zo het beroep op steun van de gemeente of de zorg te dempen. Hoe daar nu na de gemeenteraadsverkiezingen op lokaal niveau invulling aan wordt gegeven, is daarom cruciaal voor de toekomstbestendigheid van de zorg voor de ouderen.

Gemeente aan zet

Met oog op dit vraagstuk organiseerde ActiZ samen met de ANBO en de zorgorganisaties Archipel, Woonzorg Flevoland en Omring de debattenreeks ‘Gemeente aan zet voor goed ouder worden’. De reeks deed een drietal gemeenten aan. De start was in Eindhoven, waar het onder andere ging over specifieke uitdagingen van een grote stad die vergrijst. De hoogtepunten van dit debat zijn terug te kijken onder aan dit artikel. Daarna streek de debattenreeks neer in Lelystad. Een nieuwbouwstad bewust gebouwd voor jonge gezinnen, maar dat zich nu moet omvormen om plek te bieden aan de vergrijzende bevolking. Het afsluitende debat was in Schagen, een gemeente die met een bevolking van 25 procent 65-plussers nu al wordt geconfronteerd met de gevolgen van vergrijzing. 

Creatieve ideeën

De kandidaten kwamen met creatieve ideeën om de oudere inwoners te ondersteunen in hun woon- en zorgbehoeftes. Zo wil de PVV in Lelystad een extra zwembad om ouderen langer fit en vitaal te houden. In Schagen stelde de SP-kandidaat voor een wethouder voor ouderen aan te stellen en wil de lokale partij JESS Lokaal dat de gemeente nu echt de regie rond het vraagstuk welzijn gaat oppakken. In Eindhoven willen de Sociaaldemocraten van PvdA graag inzetten op langdurige contracten tussen gemeenten en zorgaanbieders, zodat zorgorganisaties kunnen investeren in goed personeel.

Het thema wonen stond in alle drie debatten met stipt op één. De vraag op welke manier, in welk tempo en voor welke doelgroep ouderenwoningen gerealiseerd moeten worden, zorgde voor een goed debat tussen politici en kon op op levendige interactie met de zaal rekenen.

Om goed ouder te worden in de gemeente moeten mensen zelf ook in gesprek met elkaar over ouderen worden. Dat was de oproep van CDA lijstrekker in Schagen, Puck de Nijs. Via de publiekcampagne Praat Vandaag Over Morgen spant ActiZ zich al langer in om het maatschappelijk gesprek rond ouder worden te faciliteren. Meer over de campagne kunt u via de onderstaande link vinden.

Moeilijke keuzes blijven uit

In de debatten werd duidelijk zichtbaar dat gemeentelijke politiek het maken van de moeilijke keuzes helaas (nog) ontwijkt. Dit terwijl de urgentie van de opgave hier wel om vraagt. Voor veel partijen blijft het een lastige boodschap die in verkiezingstijd niet populair is.

In de verkiezingstijd zijn deze keuzes nog te ontwijken, maar nu de onderhandelingen voor een gemeentelijk coalitieakkoord gaan beginnen zullen de partijen er niet meer omheen kunnen. Hier is ook een belangrijke rol weggelegd voor de lokale ouderenzorgorganisaties. Om gevraagd en ongevraagd de lokale politiek blijvend te voeden met de goede informatie en hen te bewegen om de juiste stap te zetten in het toekomstbestendig maken van de zorg voor ouderen. Zorgbestuurder Frido Kraanen, debatleider voor de politieke avond in Schagen, sprak dan ook de wens uit: Het is noodzakelijk dat de lokale politiek en ouderenzorgorganisaties permanent met elkaar in gesprek blijven, zowel voor als na de formatie.