Artificial Intelligence in de praktijk
Artificial Intelligence in de praktijk keyvisual
AI biedt volop kansen om de zorg slimmer, persoonlijker en toekomstbestendiger te maken. Vier zorgorganisaties delen hun AI-initiatieven, van slimme chatbots tot interactieve ervaringen, om anderen te inspireren. Ontdek hoe zij AI inzetten om medewerkers te ondersteunen, werkdruk te verlagen, de kwaliteit van zorg te verbeteren en wat er nodig is om dit succesvol te implementeren.
Lelie zorggroep floreert door Floortje
Samen met &ranj ontwikkelde Lelie zorggroep Floortje, een AI-chatbot die medewerkers helpt bij het vinden van antwoorden in ons handboek. Floortje personaliseert antwoorden op basis van de functie en locatie van de gebruiker en koppelt real-time aan de Vilans-protocollen voor verpleegtechnische handelingen. Elk antwoord toont bovendien direct de gebruikte bronnen, zodat medewerkers eenvoudig kunnen doorklikken voor extra informatie.
Aanleiding
Door de hoeveelheid documenten in het handboek en de beperkte zoekfunctie van SharePoint werd het handboek slecht gebruikt. Het was sneller om een collega te vragen hoe iets uitgevoerd moest worden en dat gaf een risico want dat antwoord kwam niet direct uit het brondocument. Floortje maakt het nu mogelijk dat vragen snel en betrouwbaar worden beantwoord, zonder dat medewerkers zelf hoeven te zoeken of te wachten op een collega.
Lessen en uitdagingen
We leerden dat duidelijkheid en consistentie in het handboek cruciaal zijn. Daarom startten we tegelijkertijd een groot opschoontraject van de documenten. Daarnaast kostte de implementatie en adoptie van Floortje meer tijd dan verwacht. Niet iedereen was bekend met AI, waardoor extra uitleg en begeleiding nodig waren. Om het gebruik te stimuleren, gaven we Floortje een karakter in de vorm van een bloemetje en positioneerden we haar als virtuele assistent; de professional blijft altijd verantwoordelijk voor de uitkomst.
The next step
We onderzoeken hoe Floortje kan uitbreiden door op basis van vragen extra kennis te bieden en of de chatbot ook SharePoint kan doorzoeken. Daarnaast denken we aan een koppeling met ons Elektronisch Cliënten Dossier. Samenwerking met andere VVT-organisaties kan ons helpen om AI-oplossingen sneller te verbeteren, uit te rollen en breed toepasbaar te maken.
Spiegeltje, spiegeltje aan de wand...
Surplus experimenteert binnen een eigen AI-lab met verschillende toepassingen en ontwikkelt tools die medewerkers helpen AI te begrijpen en gebruiken in hun werk. Een van de meest sprekende voorbeelden is de AI-spiegel, een interactieve ervaring die medewerkers confronteert met keuzes over AI in de zorg vanuit het perspectief van een oudere.
De AI-spiegel is vormgegeven als een kaptafel met spiegel, waarbij beeld en geluid tot leven komen. Medewerkers ‘transformeren’ naar hun 82-jarige zelf en maken keuzes over de inzet van AI in de zorg: wat willen ze, welke toepassingen passen bij hun situatie en waar liggen grenzen? Een voice-over begeleidt hen door scenario’s en laat zien welke keuzes mogelijk zijn, waarbij er geen goed of fout is. Aan het einde van de ervaring verschijnt een persoonlijk profiel, dat gebruikt wordt in een gesprek met een collega die dezelfde ervaring heeft doorlopen. Zo ontstaan waardevolle discussies over keuzes, motieven en toekomstige toepassingen van AI.
Aanleiding
We merken dat AI veel belofte en potentie heeft, maar dat het gesprek hierover lastig is. Collega’s durven zich niet altijd uit te spreken vanwege een ‘knowledge gap’ of schieten door naar een utopisch of dystopisch toekomstbeeld. De waarde zit in de nuance. Met de AI-spiegel willen we AI-geletterdheid op een diepgaander niveau ontwikkelen, zodat medewerkers begrijpen wat mogelijk is, welke keuzes ze kunnen maken en welke impact dit heeft op de zorg. Tegelijkertijd verzamelen we anonieme data over de gemaakte keuzes, die ons helpen bij het ontwikkelen van een gedragen visie op AI binnen Surplus.
Lessen en uitdagingen
Het ontwerpen van de juiste scenario’s en het technisch realiseren van de ervaring was een grote uitdaging. Vormgeving, hardware en software moesten naadloos samenwerken om het gewenste effect te bereiken. Ook was het essentieel dat de ervaring realistisch, meeslepend en inspirerend is, zodat medewerkers er echt door geraakt worden en de discussie over AI verdiept wordt.
The next step
De AI-spiegel is inmiddels bijna volledig ontwikkeld en een werkend demo-model wordt binnenkort getest. We gaan de verzamelde data en ervaringen analyseren om inzicht te krijgen in AI-geletterdheid in de ouderenzorg. Onze kennis én de ervaring willen we graag delen met andere VVT-organisaties, zodat samen AI verder kan worden ontwikkeld en toegepast, en medewerkers beter voorbereid zijn op keuzes in de digitale zorg van morgen.
Werkdruk omlaag, werkplezier omhoog
Van Neynsel ontwikkelt AI-toepassingen die werkdruk verlagen, werkplezier verhogen en de zorg verbeteren. Een concreet voorbeeld is onze virtuele assistent, die medewerkers ondersteunt door vragen te beantwoorden en administratieve taken te automatiseren. De ontwikkeling verloopt in drie fasen: eerst algemene vragen (zoals protocollen en beleidsdocumenten), vervolgens persoonsgebonden informatie (zoals verlofuren) en tot slot het uitvoeren van acties (zoals verlofdagen inplannen). Veiligheid en privacy zijn gewaarborgd door een Europees Large Language Model en strikte controle over de gebruikte informatie. Het systeem leert continu van de gestelde vragen, waardoor het steeds slimmer wordt.
Aanleiding
De vergrijzing en toenemende werkdruk in de zorg voor ouderen vragen om innovatieve oplossingen. Bij Van Neynsel geloven we dat digitalisering alleen werkt als het de mens versterkt. Daarom zetten we AI en Robotic Process Automation in om medewerkers te ontlasten en hen meer tijd te geven voor cliënten.
Lessen en uitdagingen
De grootste uitdaging ligt in adoptie en vertrouwen. Transparantie, betrouw baarheid en privacy zijn cruciaal. Door medewerkers vanaf het begin te betrekken en samen te leren, groeit het draagvlak voor AI. We werken samen met Innovita voor gestructureerde implementatie en Boundaryless voor technische ontwikkeling, zodat we expertise en capaciteit combineren en flexibel kunnen opschalen.
The next step
Onze ambitie is succesvolle toepassingen binnen de VVT-sector te delen en op te schalen. We nodigen collega-zorgorganisaties uit om samen AI verder te ontwikkelen, zodat het de zorgprofessional ondersteunt en meer tijd vrijmaakt voor cliënten.
Hi KAIA, kan je me helpen met...
Bij QuaRijn werken we aan KAIA, een AIchat bot die zorgmedewerkers ondersteunt met betrouwbare en actuele kennis. KAIA helpt bij het snel vinden van protocollen, het controleren van zorghandelingen en het opfrissen van minder vaak gebruikte informatie. Zo maken we werkprocessen eenvoudiger en efficiënter, waardoor er meer tijd en aandacht ontstaat voor onze cliënten en de kwaliteit van zorg verder wordt versterkt.
KAIA bevindt zich momenteel in de ontwikkelfase en wordt uitvoerig getest in samenwerking met zorgprofessionals, kwaliteitsmedewerkers en Leren & Ontwikkelen. Door hen vanaf het begin te betrekken, zorgen we dat de inhoud van de chatbot aansluit bij de praktijk en onze zorgstandaarden.
Aanleiding
Net als andere organisaties in de VVT- sector hebben we te maken met personeels- tekorten en toenemende complexiteit in de zorg. Tegelijkertijd willen we als lerende organisatie medewerkers blijven ondersteunen in hun professionele ontwikkeling. AI helpt om kennis laagdrempelig, snel en veilig beschikbaar te maken. Daarmee vergroten we werkplezier, versterken we vakbekwaamheid en dragen we bij aan het behoud van collega’s.
Lessen en uitdagingen
We zien dat AI al volop wordt gebruikt, zowel bewust als onbewust. Dat biedt kansen, maar ook risico’s, omdat niet alle AI-tools betrouwbaar of passend zijn voor onze zorgpraktijk. Daarom kiezen we voor een eigen oplossing, waarin kwaliteit, veiligheid en betrouwbaarheid centraal staan. Samenwerking blijkt cruciaal: ICT, Leren & Ontwikkelen, zorgprofessionals en kwaliteitsmedewerkers werken gezamenlijk aan de ontwikkeling van KAIA. Ook thema’s zoals privacy, informatiebeveiliging en de keuze voor geschikte taalmodellen vragen zorgvuldige afweging. Door deze aspecten vanaf de start mee te nemen, bouwen we aan een veilige en toekomstbestendige toepassing van AI.
The next step
KAIA is een eerste stap. We zien kansen voor bredere toepassingen, zoals een uit wisselbare kennisbibliotheek met gestandaardiseerde datasets, een AITutor die leren personaliseert of een AIsimulator voor het oefenen van complexe casussen en gesprekken. We geloven in de kracht van samenwerking en nodigen VVT-organisaties uit om mee te denken, mee te bouwen en kennis te delen. Samen ontwikkelen we AI-oplossingen die écht het verschil maken in de zorg.
