Unieke samenwerking in zorg voor ouderen en mensen met een verstandelijke beperking. ‘Er is vaak een chemie’
Unieke samenwerking in zorg voor ouderen en mensen met een verstandelijke beperking. ‘Er is vaak een chemie’ keyvisual
‘Bij mij heerst vooral het gevoel dat de cirkel nu mooi rond is’, vertelt bestuurder Han Hendrikse van de Noord-Brabantse zorgorganisatie Amaliazorg. Hij kijkt terug op het ondertekenen van de intentieverklaring over de samenwerking met zorgaanbieder ORO - gespecialiseerd in zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Het is de bedoeling dat op de locatie Hof van Bluyssen in Asten mensen met een verstandelijke beperking gaan wonen via ORO, naast de senioren die er nu al wonen. Naast Hendrikse, spraken we hierover met locatiehoofd Mariska Slegers. Amaliazorg en ORO zetten samen in op een inclusieve samenleving. Dit start door de zorg voor verschillende doelgroepen op een locatie te combineren.
‘De vijf locaties van zorgorganisatie Amaliazorg zijn allemaal kloosters (of zijn dit geweest). Een van de locaties is Hof van Bluyssen in Asten. In het klooster woonden van oudsher alleen Missiezusters Franciscanessen. ‘De zusters zorgden vroeger voor de kwetsbaren - zoals mensen met een verstandelijke beperking - in de samenleving’, vertelt Hendrikse. ‘Nu het aantal zusters steeds meer afneemt, zijn de kloosters steeds meer opengesteld voor traditionele verpleeghuiszorg voor ouderen waar iedereen welkom is. Ook in onze huizen wonen steeds meer ‘leken’ en steeds minder zusters. Maar in de geest van de zusters is het mooi dat we hun klooster opnieuw gaan gebruiken om kwetsbaren in de samenleving te helpen.'
Start van de samenwerking
Mariska Slegers: ‘Een aantal jaar geleden hebben we al lijntjes uitgezet bij ORO. Een paar maanden geleden hebben we hen weer opgebeld om de samenwerking te intensiveren. Al snel werd duidelijk dat ORO op zoek was naar extra huisvestiging voor mensen met een verstandelijke beperking.’ Hendrikse vult aan: ‘Ik geloof bestuurlijk heel erg in ‘samenwerken’. Ik heb al meer ervaring met de combinatie van doelgroepen en het levert altijd wat moois op. En met Jan Roeloefs, bestuurder van ORO, had ik gelijk een goede klik.’
‘We creëren nu ruimte in het gebouw, zodat er twaalf cliënten van ORO kunnen wonen. ORO is ook erg enthousiast. Dat snap ik wel, want Hof van Bluyssen is een prachtige locatie met een mooie tuin. En bovendien ook nog midden in het centrum.’, aldus Hendrikse. ‘De zusters zijn ook erg blij met de intentieverklaring. Het zit in het hart van onze zusters om te zorgen voor de ander’, benadrukt Slegers. ‘En ook in dat van ons’, vult Hendrikse aan. ‘Wij willen graag dat kwetsbare mensen in de samenleving mee kunnen blijven doen.’
Chemie
Hendrikse is erg blij met de samenwerking: ‘Mensen met een verstandelijke beperking en ouderen hebben vaak een chemie. Ouderen komen in de laatste fase van hun leven in een verpleeghuis. Mensen met een verstandelijke beperking geven echt andere energie in een verpleeghuis, waar ouderen komen in de laatste fase van hun leven. Zij zijn niet bezig met de dood. Dit geeft meer kleur en gezelligheid aan het leven van bewoners.’
Slegers licht het verder toe: ‘We zien de chemie al in onze wasserij. Daar werkt een medewerker met het Syndroom van Down en een bewoner met dementie. Zij begrijpen van elkaar dat het opvouwen van de was soms anders gaat dan je gewend bent. We zien dat de medewerker en bewoner het positieve gevoel ervaren om mee te kunnen doen aan het werkproces. Dat geeft een fijne invulling van hun dag.’
Verschil in doelgroepen
‘Het is nog niet helemaal duidelijk welke doelgroep van ORO bij ons komt wonen. Het zijn in ieder geval mensen met een verstandelijke beperking die begeleid wonen nodig hebben. Het is de bedoeling dat zij op de locatie ook dagactiviteiten doen en onder begeleiding werken in bijvoorbeeld onze keuken of wasserij’, legt Hendrikse uit.
‘ORO levert zelf de dagelijkse zorg aan hun cliënten, maar we zoeken wel de samenwerking op in bijvoorbeeld de nachtzorg. Daar gaan we indien nodig ook de medewerkers van Amaliazorg in scholen. Sommige medewerkers vinden het wel spannend dat een nieuwe doelgroep op de locatie komt. Maar iedereen ziet er wel de meerwaarde van in.’, aldus Slegers. Hendrikse: ‘Ik denk dat de diversiteit in het werk voor de medewerkers ook erg aantrekkelijk is. Wellicht weten we mensen daardoor nog meer te binden en te boeien.’
Slegers: ‘Beide groepen kunnen veel van elkaar leren. Mensen met een verstandelijke beperking worden ook ouder en krijgen soms te maken met dementie. Wij hebben daar expertise in en kunnen ORO daarin ondersteunen. Maar wij kunnen ook veel leren van hen. Medewerkers van ORO gebruiken vaak hulpmiddelen om mensen beter te begrijpen, dat kunnen wij gebruiken bij bewoners met dementie. Voor onze bewoners en medewerkers echt een meerwaarde. We hopen dat binnen nu en een jaar de eerste cliënten in het klooster komen wonen. De bovenverdieping wordt verbouwd, deze is erg verouderd’, aldus Slegers. Hendrikse: ‘Amaliazorg huurt het vastgoed van gebouweigenaar Lister Building. Het is de bedoeling dat ORO ook van hen gaat huren en met hen afspraken maakt over de verbouwing. Als Amaliazorg hebben wij ook de wens om nog verder uit te breiden op locatie.’
Verder dromen
Slegers heeft veel ideeën over deze nieuwe samenwerking: 'Ik wil graag een dierenboerderij realiseren, waarbij de cliënten van ORO de dieren kunnen voeden en de hokken kunnen verschonen. De bewoners van Amaliazorg kunnen een bezoekje brengen aan de dieren, maar ook mensen van buitenaf.’ Ook Hendrikse blijft ambitieus ‘We dromen nog veel verder. We willen in het restaurant mensen met dementie of een verstandelijke beperking laten werken zodat ook die plek een zinvolle dagbesteding wordt.’
Slegers gaat verder: ‘Het lijkt mij ook fantastisch als over een tijd de ouders op leeftijd van cliënten met een verstandelijke beperking bij ons beschermd kunnen wonen, onder hetzelfde dak als hun kind.’ Hendrikse: ‘De eerste stap is het ondertekenen van de intentieverklaring en het realiseren van woonruimte voor de cliënten van ORO op de locatie. Vanuit daar gaan we verder dromen en deze dromen vervolgens realiseren.’
Drie tips van Han en Mariska voor andere vernieuwers:
- Het begint bij vertrouwen en wil. Je moet op bestuurlijk niveau met elkaar in contact komen en de kansen met elkaar willen pakken.
- Neem je medewerkers en bewoners mee in het proces en zorg voor goede begeleiding.
- Houd de vinger aan de pols, er gaat wel eens wat mis, maar dat is niet erg. Bewoners en medewerkers moeten aan elkaar wennen.