Anders organiseren van zorg

Het begon een aantal jaren geleden, toen Positieve Gezondheid werd toegevoegd aan de strategie van De Zorggroep. De aanleiding? De grote uitdagingen binnen de sector zoals vergrijzing en tekorten op de arbeidsmarkt. Programmamanager Positieve Gezondheid, Birgitte van den Heuvel-Stoop vertelt: ‘Het anders organiseren van zorg en slimmer werken is noodzakelijk voor de toekomst. Positieve gezondheid draagt hieraan bij.’

De Zorggroep is een zorgaanbieder in Noord- en Midden- Limburg. Zij bieden ondersteuning, zorg en behandeling, bij cliënten thuis, in de wijk of in één van hun woon-en zorgcentra.

Een transitie 

‘Positieve Gezondheid implementeren in een organisatie is een hele opgave’, vertelt van den Heuvel-Stoop. ‘Het is een transitie. Je kan het niet opleggen bij mensen, je wilt dat men er zelf in gaat geloven en het omarmt. Dat vraagt om een specifieke benadering. De Zorggroep heeft gekozen voor een organische aanpak. De eerste stap was enthousiasmeren: we hebben medewerkers laten kennismaken met Positieve Gezondheid: wat houdt het precies in? Hiervoor zijn kennismakingssessies georganiseerd, waaraan 1.800 medewerkers deelnamen. Geïnteresseerde medewerkers die verder met het onderwerp aan de slag wilden gaan, konden direct de opleiding ‘werken met Positieve Gezondheid’ volgen. Deze opleiding is met subsidie vanuit de provincie Limburg aan ons beschikbaar gesteld.’

Inmiddels hebben ruim 600 medewerkers de opleiding ‘werken met Positieve Gezondheid’ gevolgd. Enthousiastelingen kunnen, na deze opleiding, hun kennis verder uitbreiden met een opleiding tot implementatiecoach, zodat ze met hun eigen team aan de slag kunnen met het onderwerp. Van den Heuvel-Stoop: ‘Het doel is om Positieve Gezondheid als rode draad door ons opleidingsprogramma te laten lopen. De inmiddels twintig implementatiecoaches zijn, samen met mij, ambassadeurs Positieve Gezondheid binnen De Zorggroep. Daarnaast hebben we ook een drietal ambassadeursgroepen gestart. We organiseren constant nieuwe dingen om met het Positieve Gezondheid aan de slag te gaan, zoals maatwerk workshops, werkvormen, vragenlijsten en zelfs een escaperoom. We proberen op alle mogelijke manieren de beweging op gang te brengen.’

Waardevolle gesprekken

Van den Heuvel-Stoop: ‘Ook hebben we managers gevraagd om zelf het gesprek met medewerkers aan te gaan volgens het gedachtegoed van Positieve Gezondheid. We kregen positieve berichten terug. Voor medewerkers geeft het erkenning, zij voelen zich écht gehoord als mens. Voor managers geeft het zingeving in hun rol.

‘Medewerkers vinden het spannend om Positieve Gezondheid toe te passen.’ Hoe dit komt?
‘Ik denk omdat het nieuw en anders is’, stelt van den Heuvel-Stoop. Als zorgmedewerker ben je gewend om vanuit jouw deskundigheidsrol naar een oplossing te zoeken voor vraag van de cliënt. Vanuit het gedachtegoed Positieve Gezondheid ga je luisteren en kijken wat de cliënt wil en nodig heeft. Hoe kan je bijdragen aan de kwaliteit van leven van een cliënt? Dit vraagt om een andere houding. Je gaat op zoek naar de vraag achter de vraag. Dat is voor veel medewerkers even schakelen, maar we stimuleren ze om klein te beginnen. Begin eens bij jezelf en kijk wat het jou oplevert, dan voel je je ook comfortabeler in een gesprek met een cliënt. De ervaring leert dat gesprekken op basis van Positieve Gezondheid waardevol zijn en dat mensen veel over zichzelf vertellen. Dit kan een mooie aanvulling zijn op wat wij al weten van een cliënt’, aldus van den Heuvel-Stoop.’

Ambitie voor de toekomst

Volgens van den Heuvel-Stoop is werken volgens Positieve Gezondheid geen hype. ‘Willen we als zorgorganisaties een aantrekkelijke werkgever blijven en goede zorg blijven leveren in de toekomst, dan moet Positieve Gezondheid overal duurzaam worden geïmplementeerd. Er zijn meerdere synoniemen voor het begrip Positieve Gezondheid, zoals het ‘leven centraal’ of ‘persoonsgerichte zorg. Volgens van den Heuvel-Stoop zit het allemaal in elkaars verlengde: ‘De essentie is een bredere kijk op gezondheid en luisteren naar wat mensen zelf willen, met focus op kwaliteit van leven en niet op ziekte of beperking’.

Ambities voor de toekomst zijn er vanuit De Zorggroep genoeg: ‘Ik hoop op een groter bewustzijn van een gezonde levensstijl bij onze cliënten en dat professionals op een andere manier met gezondheid omgaan. Wat vindt de cliënt belangrijk en wat is er nodig om een kwalitatief goed leven te kunnen leiden? Het zou mooi zijn als we die vraag continue blijven stellen. Daarnaast is de ambitie dat de hele regio volgens het gedachtegoed Positieve Gezondheid werkt, bijvoorbeeld: een cliënt meldt zich bij de gemeente voor een ondersteuningsvraag, vervolgens bij de huisarts en uiteindelijk bij een zorgorganisatie voor een zorgvraag. Het is dan waardevol dat overal dezelfde taal wordt gesproken.’

Het doel is om als Zorggroep te transformeren naar een netwerkorganisatie die helemaal op basis van Positieve Gezondheid werkt. In de zorg voor onze cliënten, maar ook met onze medewerkers en samenwerkingspartners. Hiervoor is scholing, begeleiding, coaching en borging in onze HR-procedures nodig. Maar vooral het uitdagen van medewerkers om het zelf toe te gaan passen en op een andere manier naar gezondheid te kijken.’  

Bron uitgelichte foto bovenaan artikel: Fotograaf Kim Roufs