Het ministerie van VWS werkt met het RIVM en alle betrokken uitvoeringspartijen aan een strategie voor de vaccinatie. Bewoners en zorgmedewerkers van verpleeghuizen komen als eerste in aanmerking voor de vaccinatie. ActiZ vindt het belangrijk dat zorgmedewerkers en cliënten zich goed kunnen informeren over het vaccin en zo een weloverwogen keuze kunnen maken. In dit artikel vatten we kort samen wat we op dit moment weten over de vaccinatiestrategie voor de ouderenzorg. 

Vaccinatiestrategie

Het kabinet volgt het advies van de Gezondheidsraad: de vaccinatiestrategie is gericht op het beschermen van de mensen die het meest kwetsbaar zijn. Omdat er niet meteen genoeg vaccins voor iedereen zijn, is er een indeling gemaakt wie als eerste in aanmerking komen voor het beschikbare vaccin.

Er zullen in eerste instantie twee vaccins worden ingezet. Voor beide vaccins geldt dat 2x geprikt moet worden: een eerste vaccinatie en een herhalingsvaccinatie een paar weken later. De geschiktheid en beschikbaarheid van vaccins, en de praktische uitvoerbaarheid van de vaccinatie, kunnen mogelijk nog leiden tot aanpassingen in de strategie. Hoelang het gaat duren om de eerste groepen in te enten is sterk afhankelijk van wanneer en in welke aantallen de vaccins uiteindelijk worden geleverd.  Ook al is het tijdpad nog onzeker, het is wel belangrijk dat zorgorganisaties zich voorbereiden op een start met vaccineren in januari. 

Zorgmedewerkers eerst

Binnen de groep van mensen die als eerste voor het vaccin mogen krijgen, ontvangen zorgmedewerkers van verpleeghuizen de eerste oproep. Zij komen in aanmerking voor inenting met het vaccin van BioNTech/Pfizer. Voorwaarde is wel dat dit in december is goedgekeurd en veilig bevonden door het Europees Medicijn Agentschap (EMA).

Omdat dit vaccin diepgevroren bewaard moet worden, is het niet geschikt om te verspreiden over de 2350 verpleeghuislocaties in Nederland. Het Pfizer-vaccin wordt daarom verdeeld over circa 25 vaccinatielocaties van de GGD. Daar kunnen zorgmedewerkers, kosteloos, een vaccinatie krijgen.

Medewerkers en cliënten 

Na de medewerkers van verpleeghuizen, volgen de medewerkers in de thuiszorg en gehandicaptenzorg. Ook zij krijgen het vaccin van BioNTech/Pfizer aangeboden.

Parallel aan het vaccineren van de genoemde zorgmedewerkers wordt ook zo snel mogelijk in het nieuwe jaar gestart met het vaccineren van bewoners van verpleeghuizen en woonvormen voor mensen met een verstandelijke beperking. Zoals het er nu naar uitziet zal het vaccin van Moderna in januari waarschijnlijk goedgekeurd worden door het EMA. Dit vaccin is wel geschikt om te gebruiken op alle verpleeghuislocaties.

Realistische verwachtingen

Het belang van vaccinaties is groot, zowel voor het bieden van bescherming aan kwetsbare cliënten als voor het verlichten van de werkdruk voor zorgmedewerkers door het hoge ziekteverzuim. Wel zullen, zeker in de eerste periode van komend jaar, nog persoonlijke beschermingsmiddelen gebruikt moeten worden. Ook zal het beleid rond bezoek nog aangepast zijn aan de situatie. Hoe meer mensen gevaccineerd zijn, hoe groter het beschermende effect.

Daarnaast weten we nog niet of mensen die gevaccineerd zijn het virus ook niet meer kunnen verspreiden en is het nog onduidelijk in hoeverre privacyregels zullen belemmeren bij de uitvoering in de praktijk. Werkgevers mogen bijvoorbeeld niet registreren of werknemers gevaccineerd zijn, maar willen dat wel graag weten om zicht te krijgen op de vaccinatiegraad op afdelingen. Hoe dan ook is het belangrijk dat zo veel mogelijk mensen zich laten vaccineren, om de bescherming zo hoog mogelijk te krijgen.