Minister Van Ark: 'Arbeidsmarkt zorg is meer dan beloning'
Minister Van Ark: 'Arbeidsmarkt zorg is meer dan beloning' keyvisual
‘Gaat het lukken om de tekorten op de arbeidsmarkt weg te werken?’ Die vraag van GroenLinks Kamerlid Paul Smeulders was de kernvraag tijdens het debat over de arbeidsmarkt in de zorg met minister Van Ark van 12 november. ActiZ had in een paper van tevoren aangedrongen op reële tarieven zodat werkgevers onder meer werkdruk van medewerkers kunnen verlagen en kunnen anticiperen op de toenemende vraag naar ouderenzorg. De verwachting is dat er in 2027 een tekort is van 80.000 mensen in verpleeghuizen en 10.000 mensen in de wijkverpleging, terwijl het aantal ouderen verdubbelt.
Meer mensen in de zorg
Voor Fleur Agema van de PVV was het duidelijk: ‘Als je geen mensen hebt, kun je mensen ook niet verzorgen.’ Vera Bergkamp van D66 is benieuwd hoe de minister denkt over het voorstel voor één cao voor verpleegkundigen. Ook vroeg ze minister te kijken naar de aangenomen PVV-motie over een ‘voltijdbonus’, immers als er meer mensen voltijd werken, zijn er minder tekorten. Als dit juridisch niet kan, wat zijn dan belemmeringen? Minister Van Ark (VWS) wil kijken naar alle ideeën die helpen dat er meer mensen in de zorg willen én blijven werken. D66 vroeg of het ministerie extra geld uittrekt voor het positieve initiatief de Nationale Zorgklas. Van Ark gaf aan dat het ministerie hier inderdaad extra geld voor uittrekt: 2 miljoen euro dit jaar en 5 miljoen in 2021.
Beloning
Met name de oppositiepartijen stelden tijdens het debat dat een hogere beloning nodig is om het werken in de zorg aantrekkelijker te maken. Kelly Regterschot (VVD) gaf aan dat beloning belangrijk is, maar waardering uit veel meer zaken bestaat dan alleen dat bedrag dat mensen op hun rekening krijgen. ‘Dat bestaat ook uit werkplezier, uit zeggenschap over je eigen baan, uit vertrouwen in de werkzaamheden die je uitvoert.’ De oplossing voor het personeelstekort zit volgens haar niet alleen in hogere salarissen. De minister was het met het Tweede Kamerlid Hijink (SP) eens dat het lage salarissen zijn, zeker de starterssalarissen, maar ze ziet ook dat in de praktijk heel veel mensen niet fulltime werken. Er moet volgens haar ook rekening worden gehouden met zaken als het effect van meer werken op toeslagen die mensen ontvangen of kinderopvang. Ze wijst erop dat meer partijen een rol hebben bij de arbeidsvoorwaarden dan alleen het Rijk. Want als de overheidsbijdrage voor lonen niet genoeg biedt, ‘dan zouden er gesprekken plaats moeten vinden met de zorgverzekeraars over de tarieven. Dat heeft uiteindelijk ook weer een relatie met de premies.’
Advies van de Sociaal Economische Raad
Er lag al een opdracht bij de Sociaal Economische Raad om te kijken naar de knelpunten en oplossingen voor de arbeidsmarkt in de zorg. Tijdens het debat zei de minister toe dat ze de SER gaat vragen ook te kijken in hoeverre één cao voor verpleegkundigen bij kan dragen aan betere waardering voor hen en minder tekorten. Wat Bergkamp betreft zou het ook één arbeidsvoorwaardenregeling kunnen zijn specifiek voor deze groep zorgmedewerkers. Het advies van de SER wordt begin 2021 verwacht. Vlak voor het debat presenteerden de Raad van de Volksgezondheid en Samenleving en commissie Werken in de Zorg rapporten over krapte op de arbeidsmarkt voor zorg en de coronacrisis. Voor de reactie van ActiZ op die rapporten, klik hier.
Klik hier voor het stenografisch verslag van het Kamerdebat.