'De zorgvraag in de ouderenzorg stijgt explosief. Ondanks alle inspanningen op het gebied van instroom en opleiden, moeten we ervan uitgaan dat er onvoldoende gekwalificeerde medewerkers beschikbaar zijn voor de stijgende vraag. De medewerkers die er wel zijn moeten hard werken: er zijn steeds meer cliënten met een complexere zorgvraag en we zijn bovendien steeds meer tijd kwijt aan administratieve lastendruk en verantwoording. De druk op een hogere beloning is groot, de (pensioen)lasten stijgen en de OVA-ruimte om tot afspraken te komen neemt sterk af of wordt zelfs negatief. Het belangrijkste woord voor de komende jaren is dus schaarste. Een typisch gevalletje van Tom Poes verzin een list, waarbij we onorthodoxe maatregelen niet uit de weg kunnen gaan.'

'Op de langere termijn moeten we blijven inzetten op het vergroten van de instroom. Niet alleen van jongeren, maar juist ook van zij-instromers. Via landelijke campagnes als ‘Ik Zorg’ en platforms als Ontdekdezorg.nl enthousiasmeren we mensen om in de zorg te komen werken en laten we zien welke mogelijkheden er zijn. Het gaat echt niet alleen om verpleegkundigen en verzorgenden, hoewel de schaarste hier het grootste is. Op de korte termijn ontstaan er nieuwe mogelijkheden omdat door Covid-19 de aanbodzijde van de arbeidsmarkt is veranderd. We proberen daarop in te spelen door arrangementen af te sluiten met bijvoorbeeld KLM. Ook met andere sectoren willen we vergelijkbare arrangementen overeenkomen.'

'We merken bij zorgaanbieders enige terughoudendheid om te investeren in het potentieel dat zich op de arbeidsmarkt aandient. Dat is begrijpelijk gelet op de onzekere financiële positie en het gebrek aan opleidingscapaciteit, maar tegelijkertijd is nu het moment om in te spelen op de kansen die zich voordoen. Dat vraag ook om een paradigmashift in het denken over kwalificatieniveaus en diploma’s. Kijk en denk niet in functies, maar in taken die verricht moeten worden. Welke competenties hebben medewerkers nog meer en hoe kunnen deze (versneld) worden ingezet? Zo creëer je meer capaciteit en meer werkplezier.'

'We kunnen laten zien wat er allemaal gebeurt, hoe waardevol werken in de ouderenzorg is. De onderwerpen waar we ons hard voor maken zijn: een marktconforme loonontwikkeling, een halvering van de administratieve lastendruk en versneld en korter opleiden, met name voor zij-instromers en herintreders. In dat kader hebben we recent leereenheden ontwikkeld waarmee modulair opleiden mogelijk wordt. Inmiddels zijn er drie leereenheden op mbo 2 en mbo 3 niveau afgerond en kan daarvoor een officieel mbo-certificaat worden afgegeven. Binnen de Nationale Zorgklas (NZK) worden deze leereenheden vanaf 1 januari 2021 aangeboden. Ook onderzoeken we de mogelijkheden om de HBO-V opleiding te verkorten voor zij-instromers en herintreders.'

'Dat is niet genoeg, want als je blijft doen wat je deed, krijg je wat je al had. Het moet echt anders! Het daadwerkelijk anders organiseren van het werk vraagt om sociale innovatie én om technologische innovatie. Een zestal zorgaanbieders richten hiervoor inmiddels een Living Lab in om te onderzoeken en te experimenteren. Bijvoorbeeld met vraag- en aanbodplatforms, met verregaande gedigitaliseerde gegevensuitwisseling en door de inzet van technologie, zoals GoogleGlass en zorg op afstand. Maar het gaat ook over het managen van verwachtingen. Verwachtingen van de samenleving dat er altijd zorg is als je ouder wordt. Iedereen wil oud worden, maar niemand wil oud zijn en zeker niet ‘afhankelijk’ en ‘zorgbehoevend’. Het gesprek daarover vermijden we. Met praatbankjes, gesprekskaarten en inspirerende filmpjes willen wij dat gesprek in de samenleving op gang brengen.'