‘Het is een gedachtegoed en werkwijze om bij te dragen aan de kwaliteit van bestaan en de kwaliteit van werk. De stichting Beelden van Kwaliteit bestaat sinds 2021 uit zes organisaties in Nederland. Naast Viattence zijn dat de Raphaëlstichting, Odion, Esdégé-Reigersdaal, SIG en Zorgverlening het Baken. Een mooie mix dus van ouderenzorgorganisaties op de Noord-Veluwe en gehandicaptenzorgorganisaties in Noord-Holland. Dit is een actief lerend netwerk, we houden elkaar scherp door veel te reflecteren en te delen met elkaar. In 2009 is Beelden van Kwaliteit gestart door Hans Reinders (emeritus hoogleraar ethiek aan de Vrije Universiteit in Amsterdam) en Lydia Helwig Nazarowa (organisatie-psycholoog en antropoloog).’

‘Je moet je voorstellen dat er dus letterlijk iemand van buiten het team geruime tijd alleen toekijkt en opschrijft wat er allemaal gebeurt op de werkvloer. De interacties tussen medewerker en cliënt, cliënten onderling en medewerkers onderling, worden geregistreerd. Het verslag van deze speciaal opgeleide observator is dus de spiegel die professionals dan voorgehouden krijgen. Over dat beeld gaan we in gesprek, we waarderen specifiek wat waardevol is en gebruiken inzichten en kansen voor ontwikkeling. Bij dit Reflectiegesprek sluiten ook enkele gesprekspartners aan van buiten het team voor de frisse blik. Afhankelijk van het traject maken we een ontwikkelplan en met de ontwikkelpunten worden direct opgepakt.’

‘Teams zijn enthousiast over deze aanpak. In eerste instantie hebben sommige medewerkers wel zoiets van: ‘Oh nu word ik beoordeeld of geëvalueerd?’. Maar ik maak tijdens het startgesprek altijd heel duidelijk dat het daar helemaal niet om gaat. Het gaat puur om stilstaan bij de alledaagse praktijk. En vandaaruit je gezien te voelen en samen verder te bouwen. Vaak wordt onbewust gedrag van de zorgverlener ook zichtbaar. Dan zegt een gesprekspartner bijvoorbeeld tegen een professional: ‘jij gaat altijd op ooghoogte zitten met cliënten als je met hen praat’. Dat is dan een heel mooi compliment, waarvan de professional mogelijk niet eens bewust was.’ 

‘Er gebeuren altijd wel interessante dingen tijdens de observatie. Dat een medewerker na het eten tegen een collega zegt: ‘Nou moet je alleen nog even vegen’ en dat die ander dan zegt: ‘Waarom moet ik dat doen, dat is toch jouw taak?’ Dit leidt dan weer tot een heel verhelderende gesprekken binnen het team over wie wat doet en wat de hiërarchie is en of dat de juiste manier is, et cetera. Deze gesprekken doen ertoe. Zorg en werk worden er absoluut beter van als we deze dingen in alle openheid bespreken.’ 

‘Ik zie juist vaak dat Beelden van Kwaliteit tijd en vooral ook veel energie oplevert binnen de zorgteams. In het begin werden drie weken gereserveerd voor de observaties. De observatoren zijn vaak collega’s van andere teams en drie weken is praktisch gezien te lang. Tegenwoordig werken we met vier sessies van vier uur, dus in totaal zestien uur observatie. En de gesprekken leveren al heel snel concrete ontwikkelpunten op. Wat dat betreft dus heel efficiënt. Maar wat veel belangrijker is; het wordt ook ervaren als heel erg leuk. En dat is cruciaal, want ik zeg altijd: leren en ontwikkelen moet vooral leuk zijn.’