‘Het gaat bij de VWS-begroting van dit jaar ook om de lange termijn’
ActiZ voorzitter Anneke Westerlaken blikt vooruit op de begrotingsbehandeling in de Tweede Kamer
‘Het gaat bij de VWS-begroting van dit jaar ook om de lange termijn’ keyvisual
Het jaar is al begonnen, maar de begroting voor het ministerie van VWS voor 2024 wordt deze week besproken in de Tweede Kamer. Wat verwacht Anneke Westerlaken van het debat? En wat is er nodig voor de zorg voor ouderen en chronisch zieken? Vijf vragen aan de voorzitter van ActiZ.
Wat verwacht je van de begrotingsbehandeling voor het ministerie van VWS?
Ik verwacht een spannend debat, de overheid geeft per slot van rekening ruim 100 miljard euro uit aan zorg in Nederland. En we staan als maatschappij voor een grote opgave om zorg beschikbaar en betaalbaar te houden. Tegelijkertijd is het kabinet demissionair en wordt er achter de schermen druk gezocht naar een nieuwe regeringscoalitie. Ik ben benieuwd naar het debat.
Hoe wordt er door zorgorganisaties naar het debat gekeken?
Vol spanning, zie ook de zorgen die noordelijke zorgorganisaties deelden. Krijgen ouderenzorgorganisaties voldoende ruimte en middelen om de vernieuwing van de zorg die al loopt, verder te brengen? En krijgen ze genoeg ondersteuning om te zorgen voor goede arbeidsvoorwaarden voor medewerkers en de organisatie van voldoende zorg en ondersteuning voor zo veel mogelijk mensen?
Waar moet de Tweede Kamer volgens jou op letten?
De begroting gaat over dit jaar, over de korte termijn, maar tegelijkertijd werken ActiZ-leden aan de lange termijn. Ze werken aan toekomstbestendige zorg voor ouderen nu, en in de toekomst. Voor ActiZ is het daarom belangrijk dat ook een begroting van dit jaar aansluit en ruimte biedt aan de ontwikkelingen die er in de sector nu zijn om de zorg toekomstbestendig te organiseren. De Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050 zei het vorige week nog: er zijn fundamentele keuzes nodig om zorg voor ouderen toekomstbestendig te organiseren. Het is dus belangrijk dat er in een begroting voor dit jaar, ook verder vooruit gekeken wordt.
Voor zorgorganisaties geldt ook beiden. Ze zijn bezig met de toekomst, maar tegelijkertijd bezig met het nu. En dan zijn er verschillende uitgangspunten voor bijvoorbeeld de verpleeghuiszorg of de wijkverpleging. Waar in de verpleeghuiszorg sprake is van financiële zorgen doordat er onder meer gekort wordt op de overheidsbijdrage aan vastgoed, speelt voor wijkverpleging dat er wel geld beschikbaar is, maar dit onvoldoende terecht komt in de sector om wijkverpleging daadwerkelijk te versterken. Voor beide vragen we aandacht van de Kamerleden.
Wat moet vooral besproken worden?
Het is goed dat er steeds meer aandacht komt voor de zorg voor ouderen. Met WOZO en IZA én de woonplannen van het ministerie van Binnenlandse Zaken zijn er veel afspraken en plannen die bijdragen aan toekomstbestendige zorg: voer die uit en help de zorg daarbij waar nodig. Er zijn realistische verwachtingen nodig rond de zorg omdat de arbeidsmarkt niet oneindig is en de zorg voor mensen echt zal veranderen.
Wat moet demissionair minister Helder volgens jou doen?
Het is vooral belangrijk dat ze aansluit bij alle vernieuwing die al gaande is. Ouderenzorgorganisaties nemen het voortouw op verandering die nodig is voor toekomstbestendige ouderenzorg. De politiek, zowel de minister als de Tweede Kamer moet die verandering steunen met voldoende mogelijkheden in wet- en regelgeving en financiën. Concreet betekent dat:
- Investeren in de arbeidsmarkt en zorgprofessionals. Veel verzorgenden en verpleegkundigen verdienen een beter salaris, de loonkloof met andere sectoren moet dicht. Daarvoor is 1,25 miljard euro voor nodig.
- Investeer in de wijk, want oud worden gebeurt thuis. Goede zorg en ondersteuning dichtbij is nodig om thuis goed oud te kunnen worden. Benut daarom al het begrootte geld en versterk wijkverpleging.
- Kort niet op de Wet langdurige zorg, maar neem politieke verantwoordelijkheid en maak fundamentele keuzes over de toegang of kwaliteit van de zorg. Alleen zo kan de transformatie naar toekomstbestendige langdurige zorg voor ouderen echt vorm krijgen. En herzie de verlaging van de Normatieve Huisvestingscomponent, want de uitdagingen voor de verpleeghuissector op het gebied van vastgoed én verduurzaming zijn groot.