Waar kunnen we je mee helpen?

Ben je naar iets specifieks op zoek? Vul hieronder je zoekterm in en we helpen je graag verder.

Veel gezocht: CAO Duurzaamheid IZA

Aanbevolen

5 vragen aan
Innoveren leestijd 1 min

BuurtWoongroep speelt in op wederkerigheid tussen jong en oud: ‘Een ons welzijn, bespaart een kilo zorg’

In de aanloop van ActiZ op Dutch Design Week 2023 blikken we terug op voorgaande jaren.

Link gekopieerd naar klembord

BuurtWoongroep speelt in op wederkerigheid tussen jong en oud: ‘Een ons welzijn, bespaart een kilo zorg’ keyvisual

BuurtWoongroep in de buurt

Ontwerpbureau We Are Social Rebels stond twee jaar geleden op de Dutch Design Week met een oplossing voor het vergrijzingsvraagstuk in Nederland. Dit deden zij op verzoek van ActiZ. De vergrijzing is een complex probleem, waar niet gelijk een ‘snelle’ oplossing voor is. Toch kreeg We Are Social Rebels het voor elkaar om tot een concept te komen waarin jong en oud elkaar in de buurt helpen, zodat ouderen langer thuis kunnen blijven wonen. Men blijft hierdoor langer zelfredzamer. ActiZ spreekt met Eva de Bruijn, een van de ontwerpers, over het ontstaan van de BuurtWoongroep, de samenwerking met ActiZ en Dutch Design Foundation en de toekomst van Nederland (die steeds ouder wordt).

1

Hoe ben je in contact gekomen met ActiZ en Dutch Design Foundation?

‘Twee jaar geleden deden we mee met het What-if Lab vanuit de Dutch Design Foundation (initiatiefnemer van Dutch Design Week). Dit ‘lab’ faciliteert allerlei maatschappelijke projecten waarbij opdrachtgevers worden gekoppeld aan ontwerpers. In deze oproep werd, namens ActiZ, gevraagd naar ontwerpers die mee wilden denken over oplossingen voor een toekomstbestendige ouderenzorg. Wij waren zeker in dit vraagstuk geïnteresseerd, omdat het aansluit bij onze missie voor een samenleving waar iedereen mee kan doen. Via het What-If lab hebben wij onze motivatie en onze visie voor dit vraagstuk ingediend. En uiteindelijk zijn wij toen uitgekozen.’

‘Wij hebben ons beziggehouden met de vraag: hoe kunnen we een nieuwe woonvorm creëren, waarin jong en oud wederkerig met elkaar kunnen wonen? Met uiteraard het vergrijzingsvraagstuk in ons achterhoofd. Daar hebben toen als antwoord hierop de BuurtWoongroep gecreëerd.’

2

We zijn nu twee jaar verder: hoe gaat het met de BuurtWoongroep?

‘Op de Dutch Design Week in 2021 stonden we op de tentoonstelling van ActiZ. Wij hebben toen met een ludieke persoonlijkheidstest ‘Wat voor oudere ben jij’ gepolst hoe mensen zelf oud willen worden, en welke rol de buurt daarin heeft. Dat gedachtegoed bleek echt aan te slaan. We hebben vanuit veel verschillende hoeken interesse gekregen; vanuit gemeentes, welzijnsorganisaties, VVT, woningbouwcorporaties. Op basis van die samenwerking met elkaar, hebben wij het gedachtegoed van de BuurtWoongroep in de praktijk gebracht. In Roosendaal hebben we nu samen een ‘buurtwerkgroep’ opgericht, die ook volledig op eigen benen staat. En in Roermond hebben we een inventarisatie gedaan welke buurtelementen in de buurt het meest kansrijk zijn om een verder vervolg te geven. Zo is ons ontwerp inmiddels uitgegroeid tot iets dat concreet en praktisch wordt ingezet.’

‘Op verschillende plekken is men dus aan de slag met de BuurtWoongroep. Op basis van deze ervaringen heeft We are Social Rebels de BuurtBox ontwikkeld. Hiermee kunnen buurtbewoners en professionals in hun eigen buurt aan de slag om een BuurtWoongroep op te zetten. Zo zorgen we ervoor dat de werkwijze duurzaam geborgd wordt.’

Buurtbox van de BuurtWoongroep

Een voorbeeld van de Buurtbox waarmee buurtbewoners en professionals in hun eigen buurt aan de slag kunnen om een BuurtWoongroep op te zetten.

3

Hoe kan BuurtWoongroep de vergrijzing in Nederland helpen?

‘De BuurtWoongroep is vanuit de gedachte ontstaan: een ons welzijn bespaart een kilo zorg. Uit onderzoek blijkt namelijk dat wanneer ouderen langer thuis willen wonen, niet alleen de fysieke toegankelijkheid belangrijk is, maar ook de sociale cohesie. Dat ouderen een sociaal vangnet om zich heen creëren, bijvoorbeeld in de buurt. In die omgeving is het makkelijker om voor ouderen langer thuis te blijven wonen. De BuurtWoongroep draagt bij aan die sociale cohesie.’

‘Daarnaast hopen we dat in de toekomst mensen binnen de BuurtWoongroep ook ruimtes met elkaar durven te delen. Dat er een soort vertrouwensband ontstaat, zodat het voor ouderen ook vertrouwd voelt om te verhuizen naar een ander woonconcept of plek in de buurt. Dat zij bijvoorbeeld de bovenverdieping beschikbaar stellen voor iemand uit de buurt die ze al kennen. Door de vertrouwensband die wordt gecreëerd in de BuurtWoongroep, hopen we dat andere woonconcepten (die ook gaan over wederkerigheid en het delen van ruimtes), ook meer van de grond komen.’ 

4

In welke mate hebben ActiZ en DDW de BuurtWoongroep geholpen?

‘We mochten gebruik maken van het platform van zowel ActiZ als DDW om ons gedachtegoed van de BuurtWoongroep onder de aandacht te brengen. We hebben toen ook met zorgorganisaties en experts gepraat over het vergrijzingsvraagstuk. ActiZ heeft voor ons het conceptenboek van de BuurtWoongroep gedrukt en dit naar alle nieuwe wethouders en ministers gestuurd. Daar kregen we ook echt veel reacties op, van mensen die heel geïnspireerd waren en met ons wilden kennismaken of wilden samenwerken.’

‘En juist die samenspraak is heel belangrijk om tot nieuwe, frisse inzichten te komen. Zonder de expertise van de zorg kunnen wij ook niet inspelen op de behoeftes. Als ontwerpbureau denken wij heel erg vanuit de talenten van mensen: van vergrijzing naar verzilvering bijvoorbeeld. Kijk dus niet alleen via de klassieke woon- en/of zorgbril, maar echt via de bril van vernieuwde samenleefvormen. In plaats van dat je de oplossing al in gedachten hebt. Je moet echt openstaan voor wat de behoeften is van mensen zelf en daarvanuit doorontwikkelen.’

5

Ben je anders naar de ouderenzorg gaan kijken?

‘Wat ik zo leuk vind aan dit project is dat we niet alleen met VVT-organisaties hebben gewerkt, maar juist met welzijnsorganisaties, gemeenten en woningbouwcorporatie. Dat vind ik wel een mooi symbool voor het feit dat de zorg er niet alleen voor staat, maar dat we juist een bredere coalitie met elkaar moeten vormen. Dat maakt het nóg belangrijker om dit vraagstuk niet alleen vanuit de zorg te bekijken, maar juist vanuit ons als samenleving. Ik heb sinds deze samenwerking wel ingezien dat de vergrijzing een multigenerationeel vraagstuk is. Je hebt verschillende generaties nodig om tot een oplossing te komen.’

De BuurtWoongroep

Wat is het en hoe ga je er mee aan de slag? We Are Social Rebels zette het idee achter de BuurtWoongroep op papier in een conceptenboek. Dat kan je hieronder downloaden.