Waar kunnen we je mee helpen?

Ben je naar iets specifieks op zoek? Vul hieronder je zoekterm in en we helpen je graag verder.

Veel gezocht: CAO Duurzaamheid IZA

Aanbevolen

Vernieuwers
Wonen leestijd 1 min

Succesvolle woonvorm in Enschede: jongeren en ouderen wonen samen én helpen elkaar

Link gekopieerd naar klembord

Succesvolle woonvorm in Enschede: jongeren en ouderen wonen samen én helpen elkaar keyvisual

Inwonende student bij zorgcentrum De Posten

In 2018 vroeg de gemeente Enschede aan zorgorganisaties en woningcorporaties om mensen (in de praktijk vaak jongeren) die wat hulp kunnen gebruiken bij zelfstandig wonen te helpen aan woonruimte. Zo kwamen woningcorporatie Domijn en zorgorganisatie De Posten tot een samenwerking. Deze jongeren kregen tegen een gereduceerd huurtarief een woning van Domijn of een woning in het zorgcentrum van De Posten. In ruil daarvoor leverden ze een maatschappelijke bijdrage. Het bleek aan te slaan en is inmiddels een succesvol concept in Enschede, vertellen John Lammers van woningcorporatie Domijn en Ank Braspenning van zorgorganisatie De Posten.

De komende 20 jaar komen er heel veel ouderen bij. Nieuwe woonvormen voor ouderen zijn daarom van groot belang. Een mooie manier is om ouderen en jongeren samen te laten wonen. Jongeren en ouderen kunnen elkaar helpen en ondersteunen, en het biedt een oplossing voor het woningtekort. Het ministerie van VWS stelt de komende jaren 58 miljoen beschikbaar om dit in verpleeghuizen en geclusterde woonvormen mogelijk te maken. In dit ledenbericht op Mijn ActiZ staat meer informatie over de voorwaarden en de aanvraag.

Maatschappelijke bijdrage

De jongeren die tegen gereduceerd tarief wonen worden geacht om een maatschappelijke bijdrage  te leveren. In tegenstelling tot wat mensen soms denken is er geen vastomlijnd activiteitenaanbod. Braspenning: ‘Er wordt per keer gekeken wat er nodig is in de omgeving, en waar de interesse van een jongere ligt. Dat kan van alles zijn en hoeft niet perse met ouderen te maken hebben, maar in de praktijk is dit vaak wel het geval. Juist omdat jong en oud zo bij elkaar woont.’

Portret Ank Braspenning

Ank Braspenning

Enthousiasme is belangrijk

Lammers: ‘Je merkt dat het succes erg samenhangt met het enthousiasme en de energie van de jongere. Iemand die er weinig zin in heeft, is eigenlijk minder geschikt voor dit concept. Sommige jongeren vinden het echt helemaal geweldig. Die komen soms binnen met een klein rugzakje en bloeien echt helemaal op. Dat is mooi om te zien.’

Volgens Braspenning zijn de contactmomenten met de jongeren een leerpunt geweest. ‘In het begin zaten we erg strak op de verantwoording van wat iemand heeft bijgedragen. Toen kwam corona en toen lieten we het juist helemaal los. We proberen daar nu wat meer een middenweg in te vinden. Als je het helemaal loslaat leunt het wel heel erg op de intrinsieke motivatie van de jongere. Het is wel belangrijk dat je ze altijd blijft stimuleren.’

Proeftuin

Het concept is uitgewerkt door de actiecoalitie Onze Buurt De Posten. Hierin werken de gemeente Enschede, zorgcentrum De Posten en woningcorporatie Domijn samen aan een leefbare wijk waar mensen naar elkaar omkijken. Braspenning: ‘Binnen de buurt De Posten kunnen we experimenteren, en dat hebben we met dit concept ook gedaan. En we zien dat het veel positieve effecten heeft als je mensen op deze manier laat samenwonen. Er is meer samenredzaamheid en er ontstaan nieuwe vriendschappen. We hopen het concept ook breder uit te gaan rollen. We hebben inmiddels een bredere welzijnsorganisatie ingeschakeld die de jongeren in een woning in de wijk begeleiden. Dit is gericht op jongeren die iets meer ondersteuning nodig hebben bij het zelfstandig wonen. Het zou mooi zijn als het zo breder wordt opgepakt, want we zien positieve effecten op de leefbaarheid van wijken. ’

Lammers: ‘In de buurt De Posten zoeken we als coalitie naar oplossingen om de wijk leefbaar te houden en de samenredzaamheid te vergroten. De jongeren die tegen gereduceerd huurtarief maatschappelijke dienstverlening verrichten is één van de activiteiten. We zoeken ook naar mogelijkheden om meer mensen samen te laten wonen. Denk aan ouderen die een kamer verhuren aan een jongere. Voor veel ouderen kan dit een oplossing zijn om vereenzaming te voorkomen, maar ook een middel tegen energiearmoede. De regelgeving staat nieuwe vormen van woningdelen soms nog in de weg. Denk aan de kostendelersnorm of ouderen die (een deel van) hun pensioentje kwijt kunnen raken. Samen zoeken we naar oplossingen en dan lukt en kan er veel.’

Tips voor anderen

Welke tips hebben ze voor andere organisaties die hiermee willen starten? Lammers: ‘Wij zagen in het begin, voordat we gingen starten, heel veel beren op de weg, maar uiteindelijk bleken het vooral veel knuffelbeertjes. Oftewel: begin gewoon. Je ziet vanzelf wel wat je onderweg tegenkomt en je moet het toch zelf gaan ervaren. Dat gezegd hebbende moet je ook uithoudingsvermogen hebben. Administratief kan het best een gedoe zijn want in de regelgeving kan veel niet. Dan moet je wel met elkaar zeggen ‘we gaan dit gewoon doen’, en dan lukt er heel veel.’ 

Braspenning geeft als tip om de jongeren blijvend te ondersteunen. ‘Het aantal uren dat je nodig hebt voor de begeleiding is wisselend en afhankelijk van de inzet en ervaring van de jongeren. Zorg sowieso voor verbinding met welzijn in de wijk, dit kan wijkwelzijnswerk zijn maar ook de welzijnsmedewerkers van een (zorg)organisatie.’ En zegt ze: laat je niet leiden door allerlei vooroordelen. ‘Want die zijn er absoluut, zowel aan de kant van de jongeren als bij de ouderen. Die zijn bang voor harde muziek en veel lawaai. Maar we zien juist dat, ook in de verpleeghuizen, het samen wonen ontzettend goed gaat. Er zijn echt vriendschappen ontstaan en dat is ontzettend mooi om te zien,’ aldus Braspenning. Ze besluit met nog een bijkomend voordeel: ‘Dit traject trekt ook jongeren aan die een zorgopleiding doen of willen doen, en die vervolgens bij De Posten gaan werken.’

Nog een mooi voorbeeld in Den Bosch: Wij zijn Zuiderschans

Op woonzorglocatie Wij zijn Zuiderschans in Den Bosch wonen jong en oud door elkaar. De woonzorglocatie werd op 2 juni geopend. Wij zijn Zuiderschans is een initiatief van woningcorporate Zayaz en zorgorganisatie Van Neynsel, in samenwerking met Butterfly Effect. De locatie biedt woonruimte aan een mix van bewoners met en zonder zorgvraag. Tussen hen in wonen buurtverbinders die zich twee dagdelen per week vrijwillig inzetten voor onderling contact. Bewoners met een zorgvraag, zoals dementie, krijgen begeleiding vanuit een nieuwe zorgaanpak. Bij deze Sociale Benadering ligt de focus niet op de beperking zoals dementie, maar juist op wat iemand nog wél kan. De zorgteams van Van Neynsel bestaan uit mensen met en zonder zorgachtergrond.
 

Mijn ActiZ

Voor leden van ActiZ

Op Mijn ActiZ vind je meer informatie over de subsidieregeling Intergenerationeel Wonen.