Samen leren van ervaringen coronacrisis essentieel voor tweede golf
Samen leren van ervaringen coronacrisis essentieel voor tweede golf keyvisual
In de uitzendingen van Nieuwsuur van 15 en 16 juli 2020 melden beroepsvereniging V&VN en Zorgthuisnl 'spijt te hebben van het volgen van de RIVM-richtlijnen bij de uitbraak van het coronavirus, omdat ze tot onveiligheid in de ouderenzorg zouden hebben geleid.' De twee verenigingen laten weten voortaan het RIVM niet meer te willen volgen en eigen richtlijnen te gaan maken. Het RIVM zwakte in de uitzending de eigen richtlijnen af tot ‘uitgangspunten’. ActiZ pleit ervoor om als gehele sector samen met de experts te blijven leren van de aanpak van de coronacrisis en een wildgroei aan verschillende richtlijnen te voorkomen.
Leren
De expertise van het RIVM was in de soms chaotische beginperiode van de crisis het enige beschikbare kompas. Niet alleen als basis voor maatregelen in de zorg maar in de hele maatschappij. Het opvolgen van deze richtlijnen was bovendien uitdrukkelijk de oproep van het kabinet. De ouderenzorg is nooit op pauze gezet, zoals ziekenhuiszorg. Dat kan ook niet. Kwetsbare ouderen kunnen niet zonder verpleging en verzorging. Dat niet alles goed is aangepakt in de crisis is achteraf gezien evident, maar daar moeten we met elkaar van leren. Ervaringen van medewerkers, cliënten en naasten en de inbreng van patiënten- cliëntenorganisaties, beroepsverenigingen en vakbonden zijn belangrijk in de voorbereidingen op een mogelijke tweede coronagolf. De voorbereiding is gebaat bij nieuwe kennis, onderzoek en verbetering van de richtlijnen.
Duidelijkheid
In de eerste maanden van de coronacrisis is ActiZ continu in contact geweest met het RIVM en het ministerie van VWS over de te volgen richtlijnen in de ouderenzorg. ActiZ heeft, ook publiekelijk, stevige kritiek geuit op de onduidelijke communicatie van het RIVM over de richtlijnen. Door de schaarste aan beschermingsmiddelen dreigde de continuïteit van zorg aan kwetsbare ouderen in gevaar te komen. De juiste inzet van persoonlijke beschermingsmiddelen was en is van groot belang. De ouderenzorg stopzetten is immers nooit een optie.
Kritiek
De kritiek van ActiZ op het RIVM en het kabinet was erop gericht om meer duidelijkheid te krijgen over de onderbouwing van de richtlijnen. Juist om recht te doen aan het gevoel van onveiligheid bij medewerkers. Het uitgangspunt is daarbij altijd geweest om medewerkers de meest optimale bescherming te bieden tijdens hun werk, met inachtneming van de schaarste aan mondkapjes en andere beschermingsmiddelen, want de zorg voor ouderen moet altijd doorgaan. Als iedereen zelf verschillende richtlijnen maakt, zal de onduidelijkheid voor zorgmedewerkers alleen maar toenemen. De expertise van het RIVM is hierin voor ActiZ en voor de rest van Nederland steeds leidend geweest. Achteraf gezien is duidelijk geworden dat de praktische uitwerking van de richtlijnen voor de sector beter kan en moet.
Bescherming
Nieuwsuur heeft ActiZ ruim een maand geleden gevraagd of ActiZ de richtlijnen van het RIVM steunde. De richtlijnen dienen aan te geven hoe zorgmedewerkers gezien de omstandigheden het beste kunnen worden beschermd. Correct en spaarzaam gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen was noodzakelijk, gelet op het landelijke (en wereldwijde) tekort aan mondkapjes en andere beschermingsmiddelen. Als nieuwe inzichten en onderzoeken anders uitwijzen, wil ActiZ haar leden hier direct over kunnen informeren. Actualiteit en betrouwbaarheid van de richtlijnen en het gezamenlijk volgen daarvan is en blijft essentieel in de aanpak van deze crisis.