‘Duurzaamheid is niet alleen goed voor de omgeving, maar ook voor ons financieel beleid’
AxionContinu maakte van duurzaamheid een integraal onderdeel van hun organisatie
‘Duurzaamheid is niet alleen goed voor de omgeving, maar ook voor ons financieel beleid’ keyvisual
AxionContinu, een zorgorganisatie in Utrecht gespecialiseerd in geriatrische revalidatiezorg, thuiszorg en verpleeghuiszorg, zet zich actief in voor duurzaamheid. Marie-Claire van Hek, lid van de raad van bestuur, deelt enthousiast hoe duurzaamheid een integraal onderdeel van hun organisatie is geworden. ‘Duurzaamheid is voor ons niet alleen zorgvuldig omgaan met onze medewerkers, bewoners en vrijwilligers, maar ook met onze leefomgeving.’
Al jaren is AxionContinu actief bezig met duurzaamheidsinitiatieven. ‘Het begon met het integreren van duurzaamheid in nieuwbouw en renovaties. Tegenwoordig proberen we zo min mogelijk vierkante meters te bouwen, omdat we geloven dat zorg thuis en duurzaamheid hand in hand gaan’, aldus Van Hek. Vier jaar geleden was de strategische keuze al gemaakt door de organisatie om de capaciteit niet verder uit te breiden. Dit heeft geleid tot intensievere samenwerking met partners als woningcorporaties en gemeenten om personele en gebouwcapaciteit zo efficiënt mogelijk te benutten. Deze inspanningen werpen hun vruchten af: de CO2-uitstoot van de organisatie daalt al jaren.
‘Met de hulp van de Milieubarometer hebben we onze uitstoot op verschillende gebieden geanalyseerd. We richten ons op zaken die echt impact hebben en gebruiken data als leidraad’, zegt Van Hek. ‘Onze top drie prioriteiten voor de komende jaren zijn het CO2-neutraal opwekken van energie (50% van de totale CO2-uitstoot), duurzame mobiliteit (35%) en het streven naar circulair werken en zero waste (11%). Hoewel duurzaamheid een investering vereist, geloven we sterk dat het zowel goed is voor het milieu als voor ons financiële beleid. Het mes snijdt aan twee kanten.’
Invloed Green Deal Duurzame Zorg
De Green Deal Duurzame Zorg 3.0 heeft nieuwe dimensies toegevoegd aan het duurzaamheidsbeleid van AxionContinu, met name gericht op gezondheidsbevordering en bewustwording. ‘Deze toevoegingen zijn belangrijke pijlers voor onze toekomstige ambities. We zetten ons vooral in op het verminderen van afval, ofwel “zero waste”, wat aanzienlijke impact heeft op de werkvloer.’
AxionContinu neemt actief de rol op zich om zowel voorlichting te geven als medewerkers te stimuleren om duurzame initiatieven te omarmen. ‘We zijn klein begonnen, maar inmiddels verspreidt het als een olievlek in de organisatie. Een concreet voorbeeld is de bewustwording rondom voedselverspilling. Een significant deel van ons voedsel belandde eerder in de prullenbak. Door inzicht te creëren en samen met onze medewerkers slimme, kleine interventies te bedenken, zorgen we ervoor dat het onderdeel wordt van het reguliere werk.’
Cijfers voedselafval
Uit onderzoek van Wageningen University & Research blijkt dat ziekenhuizen en zorginstellingen ongeveer 40% van het voedsel weggooien, bijvoorbeeld doordat bewoners maaltijden niet opeten of doordat er voedsel in de keuken overblijft. Door actief in te zetten op het verminderen van voedselverspilling zat AxionContinu in juni 2023 op 26%.
Toch is dat per jaar nog steeds 80 ton aan voedselresten. Het streven is om eind 2024 op 15% te zitten. In de Toolkit Duurzaamheid van ActiZ is meer informatie te vinden over het verminderen van voedselverspilling. Ook ging ActiZ eerder in gesprek met De Gelderhorst, het landelijk centrum voor oudere doven, over hoe zij voedselverspilling aanpakken. Lees hier meer.
Implementatie van duurzaamheidsmaatregelen
Bij AxionContinu is een gestructureerde aanpak van duurzaamheid essentieel, waarbij maatregelen worden genomen op natuurlijke momenten zoals bij contractbeheer en pandonderhoud. De Milieuthermometer van het Milieu Platform Zorgsector biedt ons daarbij richting en houvast. Van Hek legt uit: ‘Als een contract afloopt, passen we onze eisen aan en zorgen we voor een samenwerking met partijen die onze duurzaamheidsdoelen ondersteunen. Dit geldt ook bij groot onderhoud aan onze panden.’
Deze gefaseerde aanpak heeft geleid tot significante vooruitgang. ‘Hoewel we sinds 2015 kleine stappen zetten, zien we nu al mooie resultaten’, voegt Van Hek toe. ‘We leren continu, zowel intern als van andere organisaties. Het platform duurzaamheid van ActiZ is voor ons een mooie manier om kennis te delen binnen de sector.’
Ambitieuze doelstellingen
In 2035 wil AxionContinu koploper zijn in duurzame zorg. ‘Onze ambitie is om tegen die tijd meer dan 55% CO2-reductie te bereiken ten opzichte van ons referentiejaar 2015. Daarnaast streven we ook naar het gouden niveau van de Milieuthermometer op al onze locaties, een volledig emissieloos wagenpark en 75% reductie van ons restafval.’
Maar hoe bereik je dat? ‘Zet kleine stappen, geef bestuurlijke toewijding en blijf elkaar inspireren. Samenwerking met andere partijen en het opdoen van inspiratie bij collega-instellingen zijn namelijk cruciaal om onze duurzaamheidsdoelen te behalen.’ Voor zorgorganisaties die willen verduurzamen maar niet weten waar te beginnen, adviseert Van Hek: ‘Wijs een verantwoordelijke aan, creëer en onderhoud een netwerk van enthousiaste medewerkers die zicht bezighouden met duurzaamheid, krijg inzicht via tools zoals de Milieuthermometer Zorg en kies enkele speerpunten om het proces behapbaar te maken.’